Obok śluzy istniała twierdza, o którą trwały niezliczone walki, ponieważ kto posiadał kontrolę nad tym miejscem, decydował też o ruchu handlowym z Polski do Gdańska i Elbląga.

Twierdza przy Gdańskiej Głowie została zbudowana na cyplu między Wisłą Gdańską a Szkarpawą i pełniła strategiczną funkcję posterunku broniącego Gdańska. Twierdza istniała w XVI i XVII wieku.

Pod koniec XVII wieku (po pokoju w Oliwie) została zlikwidowana, a jej resztki ostatecznie zniknęły podczas prac przy Przekopie Wisły. W tym miejscu jest dziś pole uprawne.