Jezioro powstało w epoce lodowcowej. W okresie po ustąpieniu lodowców Kałębie połączone było z jeziorem Czarnym. Dziś połączone strugą, ale również z jeziorem Słonym. Na jeziorze znajdują się dwie wyspy. Największą miejscowością okolicy jest Osiek. Niegdyś nad brzegiem jeziora znajdowały się mury obronne wraz z zamkiem krzyżackiem, świadczą o tym zachowane kamienne fundamenty.

Na uwagę zwraca wieś Kasparus, w której po dziś dzień żywe są tradycje kociewskie widoczne m.in. w architekturze tej puszczańskiej osady. Być może realizacji doczeka się propozycja utworzenia tu skansenu kociewskiego. W Ocyplu zobaczyć można charakterystyczną, drewnianą zabudowę wsi a czas wolny spędzić nad jeziorem o tej samej nazwie, nad brzegiem.