Miłośnicy ptaków wiedzą jednak, że ten obszar to nie tylko „polska Sahara”, ale przede wszystkim raj dla ornitologów. Park zajmuje niemal 33 tysiące hektarów, a w jego granicach znajdują się: Mierzeja Łebska, Nizina Gardeńsko-Łebska, fragmenty moreny czołowej oraz szereg jezior, z których największe to Łebsko – o powierzchni ponad 70 km².

Od 1977 roku Słowiński Park Narodowy znajduje się na liście rezerwatów biosfery UNESCO, a jego wyjątkowość wynika z połączenia wydm, borów, bagien i torfowisk – siedlisk, które upodobały sobie dzikie ptaki i rzadkie rośliny.

Przyrodnicze bogactwo i ekosystemy

Park to prawdziwe królestwo różnorodności biologicznej. Na jego obszarze występuje:

• niemal 1000 gatunków roślin naczyniowych,
• 165 gatunków mszaków,
• 500 gatunków glonów,
• oraz 430 gatunków grzybów.

Symbolem parku jest mikołajek nadmorski – niebieskawa, kolczasta roślina, odporna na wiatr i sól, a jednocześnie bardzo wrażliwa i objęta ścisłą ochroną.

Nie bez powodu logo Słowińskiego Parku Narodowego zdobi mewa srebrzysta – jeden z najbardziej charakterystycznych ptaków nadmorskich, a zarazem ambasadorka tutejszej awifauny.

Ptasie bogactwo - 270 gatunków skrzydlatych mieszkańców

W granicach parku i jego otuliny stwierdzono obecność ponad 270 gatunków ptaków, z czego około połowa ma tu swoje lęgowiska. Dla ich ochrony powstały liczne rezerwaty, m.in. Gackie i Żarnowskie Lęgi, Klukowe Lęgi, Gardnieńskie Lęgi oraz Ciemińskie Błota.

Wśród gatunków lęgowych spotkamy m.in.:

• łyskę, cyraneczkę, krzyżówkę, głowienkę, czernicę,
• gęgawę – jedyny w Polsce lęgowy gatunek dzikiej gęsi,
• grzywacza – największego z gołębi,
• oraz szponiaste drapieżniki: bielika, kanię rudą i błotniaka stawowego.

W lasach i na obrzeżach jezior, zwłaszcza nocą, można usłyszeć puchacza – największą europejską sowę. Spotkać da się też włochatkę oraz rzadką, pojawiającą się głównie zimą uszatkę błotną.

Większość ptaków parku to gatunki wodno-błotne – m.in. kszyki, krwawodzioby, ohar czy płaskonosy.

Sezon migracyjny - jesień i wiosna pełne emocji

Największe ornitologiczne emocje w Słowińskim Parku Narodowym przypadają na jesień i wiosnę. To właśnie wtedy nad parkową deltą, jeziorami i wydmami odbywa się niezwykły spektakl migracji.

Podczas przelotów można obserwować mieszane stada świstunów, płaskonosów, rożeńców i cyraneczek, a także różne gatunki łabędzi – nieme, krzykliwe i czarnodziobe – które odpoczywają na taflach jezior.

Nie brakuje też gęsi: białoczelnej, zbożowej i bernikli białolicej. Park leży na trasach przelotu siewkowatych, takich jak ostrygojad, biegus malutki, krzywodzioby i rdzawy.

Zdarzały się również wyjątkowe obserwacje, m.in. lodowca, flaminga różowego, turkana czy nawet sowy śnieżnej – niezwykłej przybyszki z północy.

Zimą na przybrzeżnych wodach Bałtyku spotkać można nura rdzawoszyjego i czarnoszyjego, a także rzadkie gatunki kaczek: edredona, markaczkę, lodówkę i szlachara.

Nie tylko ptaki - ssaki i inne zwierzęta parku

Słowiński Park Narodowy to również azyl dla wielu gatunków ssaków. Obok popularnych mieszkańców, takich jak lis, borsuk, sarna, dzik, zając szarak czy jeleń, występują tu także rzadkie i chronione gatunki:

• rzęsorek mniejszy z rodziny ryjówkowatych,
• nietoperze – mroczek posrebrzany, mopek i borowiec wielki,
• a także drapieżne norki, które niestety stanowią zagrożenie dla ptactwa wodnego.

W ostatnich latach przyrodnicy odnotowali również obecność wilków, a kilka sezonów temu sensacyjne – choć efemeryczne – ślady rysia.

Gdzie obserwować ptaki w Słowińskim Parku Narodowym

Dla birdwatcherów park oferuje liczne punkty obserwacyjne i ścieżki przyrodnicze. Warto odwiedzić:

• okolice jezior Łebsko i Gardno – szczególnie rezerwaty lęgowe i ich obrzeża,
• torfowiska w okolicach Kluk – znane z dużego zagęszczenia ptactwa wodno-błotnego,
• Mierzeję Łebską – z jej piaszczystymi plażami i wydmami, gdzie w sezonie migracyjnym często odpoczywają mewy i rybitwy,
• ścieżkę „Łączki” i „Rowokół” – z punktami widokowymi, z których można dostrzec stada łabędzi i kaczek.

Warto zabrać lornetkę, lunetę oraz atlas ptaków – ich widok w tym krajobrazie potrafi zapierać dech w piersiach.

Kiedy najlepiej się wybrać

Choć park jest otwarty przez cały rok, najlepszy czas na obserwacje ptaków to kwiecień-maj oraz wrzesień-listopad. Wtedy przypadają główne okresy migracji, a jeziora i mokradła tętnią życiem.

Zimą natomiast, gdy turystyczny zgiełk cichnie, można doświadczyć prawdziwej przyrodniczej ciszy i obserwować rzadkie, północne gatunki, które tylko wtedy pojawiają się nad Bałtykiem.

Dlaczego warto?

Słowiński Park Narodowy to miejsce, gdzie wiatr przesuwa piasek, a ptaki piszą w powietrzu własne mapy nieba. To przestrzeń, w której można zobaczyć naturę w jej czystej, dynamicznej postaci – nieujarzmioną, zmienną, fascynującą.

Dla miłośników birdwatchingu to jedno z najważniejszych miejsc w Polsce, gdzie wśród ruchomych wydm, słonawego powietrza i ciszy torfowisk można przeżyć prawdziwe spotkanie z naturą.

Więcej o birdwatchingu

1. Birdwatching w Pomorskiem – najpiękniejsze miejsca obserwacji ptaków
2. Ostoja Ujścia Wisły wraz z rezerwatami Ptasi Raj i Mewia Łacha (Birdwatching)
3. Zalew Wiślany (Birdwatching)
4. Pomorskie nieoczywiste – spacerem po Rezerwacie Beka
5. Zatoka Pucka wraz z rezerwatem Beka (Birdwatching)
6. Migracja ptaków na Mierzei Wiślanej – ptasie autostrady nad Bałtykiem
7. Punkty obserwacji (Birdwatching)