Kopernik w Gdańsku

W czasie pobytu w Gdańsku Kopernik uczestniczył w spotkaniach z czołowymi przedstawicielami mieszczaństwa gdańskiego tego okresu — burmistrzami i wybitniejszymi rajcami,

• 21 styczeń 1504, Łukasz Watzenrode nie uczestniczył w ostatnim dniu obrad (tj. 20 stycznia 1504 w Elblągu). Na tej podstawie przypuszcza się, że obydwaj z Kopernikiem udali się do Gdańska, gdzie 21 stycznia odbył się ślub siostrzenicy Watzenrodego, Korduli z Allenów, z bankierem i rajcą gdańskim Reinholdem Feldstedt.
• 25 V — 8 VI 1504 roku Gdańsk. Orszak królewski, a wraz z nim Łukasz Watzenrode, biskup warmiński i Mikołaj Kopernik w Gdańsku.

Aleksander Jagiellończyk przybył do Gdańska „z duchownymi i świeckimi panami” 25 maja (Akta stanów); Watzenrodemu zarezerwowano kwaterę u Reinholda Feldstedt. Biskup uczestniczył przy potwierdzaniu przez króla przywilejów miasta.  2 czerwca 1504 roku, miało miejsce uroczyste złożenie hołdu wierności Aleksandrowi przez ogół mieszczan na Długim Targu. Orszak wraz z królem odwiedził port gdański i Wisłoujście, oraz brał udział w szeregu dalszych uroczystości na cześć monarchy.

• Przyjmuje się, że wizyta miała miejsce w połowie lipca r. 1526, gdy król Zygmunt I Stary, po stłumieniu rewolty pospólstwa i plebsu gdańskiego, wjechał 17 kwietnia w mury upokorzonego miasta z licznym orszakiem dostojników świeckich i duchownych.

Wśród tych ostatnich był również biskup warmiński Maurycy Ferber. W czasie ponad 3-miesięcznego pobytu króla w mieście obradował tam w połowie lipca zjazd stanów pruskich. Zajmował się on także sprawą reformy monetarnej, podejmując 17 lipca uchwałę w tej mierze, częściowo zbieżną z postulatami Kopernika, a odbiegającą od projektu sekretarza królewskiego Josta Ludwika Decjusza. W dniu następnym rada pruska wystosowała z Gdańska pismo do Decjusza, polemizując z jego poglądami i przytaczając szereg argumentów, żywcem przejętych z traktatów monetarnych Kopernika z lat 1519—1522.

• Jerzego Joachima Retyka Narratio prima (Relacja pierwsza z ksiąg O obrotach Mikołaja Kopernika). Tekst ten powstał latem 1539 roku podczas wizyty obu uczonych na zamku w Lubawie u biskupa chełmińskiego Tiedemanna Giesego. W 1540 miało miejsce wydanie w gdańskiej oficynie drukarskiej dzieła „Opowieść pierwsza” (Narratio prima) przez Jerzego Joachima Retyka. Retyk, za zgodą Kopernika, napisał tekst streszczający i wyjaśniający wszystko to, co zawierała zasadnicza praca. Swemu wprowadzeniu do teorii heliocentrycznej nadał tytuł Narratio prima (Opowiadanie pierwsze). Druku podjęła się oficyna wydawnicza Franciszka Rhodego w Gdańsku.

Kopernik w Sztumie

1. koniec października 1506 roku, Łukasz Watzenrode, biskup warmiński, nocuje w Sztumie.
2. 19 stycznia 1512 r. Łukasz Watzenrode, biskup warmiński, w drodze do Krakowa zatrzymuje się w Sztumie; obecni tu kanonicy Jerzy Delau i Mikołaj Kopernik.

Na zamku w Sztumie Watzenrode odbył rozmowy z przedstawicielami Gdańska, którzy go prosili o wstawiennictwo u króla. Gdańszczan przyjęli na schodach zamku kanonicy Jerzy Delau i Mikołaj Kopernik, wprowadzając ich następnie na salę. Zamek w Sztumie otrzymał Watzenrode od króla w 1509 r., jako najwyższy sędzia Prus Królewskich

Kopernik uczestniczył na zamku w Sztumie przy audiencji, której Watzenrode udzielił posłom gdańskim: burmistrzowi Maciejowi Ziimmermannowi i rajcy Łukaszowi Kedingowi — osobnikom, kierującym ówczesnym życiem politycznym Gdańska.

Mikołaj Kopernik i jego pasje

Czytaj też

Wizyty Mikołaja Kopernika w dzisiejszym województwie pomorskim, część 1

Szlak Kopernikowski w województwie pomorskim