Jest to jeden z najpiękniejszych cmentarzy mennonickich na Żuławach, w którym na powierzchni 2,6 ha zachowało się 260 obramowań grobów pojedynczych, podwójnych oraz dziecięcych, a także 78 stel charakterystycznych dla kultury mennonickiej oraz innych w formie krzyży, tablic i tumb.
Spacerem po cmentarzu
- po prawej stronie od wejścia cippus Abrahama Regiera, starszego gminy, który zakończony jest urną.
- większość, znajdujących się tu stelli zakończonych jest trójkątnym naczółkiem.
- bogato zdobione w ornamenty symboliki chrześcijańskiej, które nawiązują do wiary, zmartwychwstania i życia wiecznego oraz elementy roślinne.
- do dziś, z inskrypcji zamieszczonych na płycie, możemy dowiedzieć się wielu informacji o zmarłych oraz pełnionych przez nich funkcjach za życia, miejscu ich zamieszkania i liczebności rodziny.
- na rewersie steli znajdował się wybrany cytat z Biblii bądź rymowanego epitafium
- na końcu cmentarza umieszczonych zostało 5 stel pochodzących ze zlikwidowanego cmentarza w Lasowicach Wielkich
- Cippus jest to nagrobek w formie prostopadłościanu, często zwieńczony wazą lub urną, a czasem wysokim, zwężającym się ku górze obeliskiem
Mennonici to zwolennicy ruchu religijnego, będącego odłamem anabaptystów, który powstał na terenie Holandii w XVI w. W połowie XVI w. mennonici byli prześladowani, co skłoniło ich do emigracji, do innych państw europejskich.
W tym czasie Polska należała do jednego z bardziej tolerancyjnych państw Europy, dlatego też mennonici chętnie się tu osiedlali. Zamieszkiwali oni w głównej mierze teren Żuław, gdzie na osuszonych i żyznych glebach trudnili się rolnictwem, budową kanałów wodnych oraz wiatraków holenderskich.
Poczytaj też Żuławskie domy podcieniowe
Wieś Stogi
- Stogi to założona w 1562r. wieś na Żuławach Wielkich, która już 3 lata później została wydzierżawiona osadnikom holenderskim, mennonitom
- W 1820r. dzisiejsza wieś zamieszkiwało 301 osób z czego aż 202 było wyznania mennonickiego, zaś w 2 połowie XIX w.
- Stogi zamieszkiwało 154 katolików i ewangelików oraz 176 mennonitów.
- Ze względu na dużą liczebność osadników holenderskich w osadzie powstał Dom Modlitwy, a po dziś dzień zachował się cmentarz, założony ok połowy wieku XVIII.