Bogactwem tego położonego na pograniczu województw pomorskiego i warmińsko-mazurskiego parku są urokliwe jeziora, będące ostoją dla wielu rodzajów ptactwa, m.in. czapli, kormoranów, żurawi, czy też drapieżnych bielików i rybołowów. Na całym obszarze parku znajduje się 31 akwenów, a największym z nich jest najdłuższe (27,5 km) w Polsce jezioro Jeziorak, liczące sobie imponujące 3460 hektarów powierzchni. Tutejsze zbiorowiska leśne harmonijnie komponują się z roślinnością wodną, bagienno-torfową i łąkową, tworząc środowisko naturalne dla różnorodnych gatunków fauny i flory.
Park Krajobrazowy Pojezierza Iławskiego, jezioro Jeziorak,fot.Maciej Rodziewicz
W szacie roślinnej PK Pojezierze Iławskie jest wiele gatunków rzadkich i ginących. Ochronie całkowitej podlegają m.in. wawrzynek wilczełyko, wroniec widlasty, widłak goździsty, goździk pyszny, grzybień biały i północny, grążel żółty, rosiczka okrągłolistna oraz szereg storczyków np. kukułka plamista, kukułka krwista, kruszczyk szerokolistny. Wśród gatunków leśnych i zaroślowych są m.in. żurawina drobnolistkowa, bażyna czarna, wierzba rokita, olsza szara, kokorycz pusta i fiołek torfowy. Ten ostatni wpisany jest do Polskiej Czerwonej Księgi Roślin, jako gatunek wymierający. Flora zbadanych do tej pory 6 jezior również obejmuje gatunki rzadkie i zagrożone wyginięciem, m. in. krasnorost z rodzaju Hildebrandtia, ramienica krucha, jezierza morska czy skolochloa trzcinowata. To oczywiście tylko część wartościowych elementów fauny występującej w PK Pojezierze Iławskie. Część z nich możemy zaobserwować obierając jedną z wytyczonych tu ścieżek przyrodniczych.
Leśna ścieżka dydaktyczna „Jasne” swój początek ma na parkingu leśnym przy drodze Iława – Jerzwałd, 5 km od Jerzwałdu. Na zapętlonej trasie o długości ok. 3 kilometrów poznamy charakterystykę lasu mieszanego w różnym wieku – buczyny pomorskiej, olsu i boru wilgotnego. Ścieżka wiedzie do rezerwatu przyrody „Jasne”, który obejmuje i chroni unikatowe w skali kraju jezioro oligotroficzne o tej samej nazwie. Wiosną i latem można tu zaobserwować gągoły – kaczki gnieżdżące się w dziuplach starych drzew. W dalszej części ścieżki znajduje się śródleśne jezioro Czarne. Po drodze czekają na nas 23 tablice edukacyjne oraz duża wiata odpoczynkowa, w której można prowadzić zajęcia dydaktyczne.
Najdłuższe w Polsce jezioro Jeziorak liczy 27km długości, fot. Park Krajobrazowy Pojezierza Iławskiego
W tej samej okolicy możemy również wybrać znacznie dłuższą, historyczno-przyrodniczą ścieżkę edukacyjną „Solniki„, rozpoczynającą się w turystycznej miejscowości Siemiany nad Jeziorakiem. Leśna ścieżka stanowi pętlę o łącznej długości 14 km i wiedzie przez dwa rezerwaty przyrody: „Jasne” i „Czerwica” (około 200 gniazd kormorana i 140 czapli siwej, ponadto miejsce żerowania bielika), prowadząc do Solnik – opustoszałej wsi, o obecności której świadczą już tylko stare drzewa i jedno zabudowanie. Kiedyś funkcjonowała tu huta szkła i tartak. Po drodze napotkamy też tajemniczą figurę Białego Chłopa.
Ścieżka dydaktyczna „Silm” ma charakter zamkniętej pętli o długości ok. 2 kilometrów. Startuje przy granicach miasta Iława, w pobliżu drogi krajowej nr 16 Iława – Grudziądz. Trasa przebiega przez obszar leśny i jest opisana 14 tablicami dydaktycznymi. Kulminacyjnym punktem jest śródleśne, gęsto zarybione jezioro Silm, w której funkcjonuje Ośrodek Manewrowania Statkami dla szkolących się kapitanów jednostek wodnych. Ścieżka obejmuje również wiatę widokową.
