Najstarsze spośród nich pochodzą jeszcze z XIX w., jak choćby Elektrownia Struga, powstała w 1896 r. na Słupi, gdzie do dziś pracuje oryginalna turbina wodna, czyniąc z niej jedną z najstarszych czynnych elektrowni wodnych na świecie. Za najpiękniej położoną uchodzi elektrownia Gałąźnia Mała, wzniesiona w początkach XX w., niegdyś największy tego typu obiekt w północnej Europie, stawiany za wzór dla podobnych inwestycji.

Często miejsca, w których działają elektrownie mają długą historię wykorzystania energii płynącej wody do potrzeb człowieka. Jest tak chociażby w przypadku elektrowni Skarszów Dolny, położonej nad Skotawą, dopływem Słupi, gdzie działała początkowo napędzana wodą papiernia, na której fundamentach stoi dzisiejszy budynek elektrowni.

Dziewięć spośród elektrowni wodnych działających w regionie zostało udostępnionych do zwiedzania. Zwiedzać można wszystkie elektrownie na Słupi i trzy na Łupawie. Bardzo ciekawe rozwiązania techniczne samych elektrowni, a także towarzyszące im budowle hydrotechniczne jak jazy, kanały, zapory i rurociągi, cieszą się sporym zainteresowaniem turystów, zwłaszcza zaś kajakarzy, którzy chętnie odrywają się od nieco monotonnego piękna krajobrazu, by przyjrzeć się niejednokrotnie zabytkowej technice energetycznej. Za najciekawszą z turystycznego punktu widzenia uchodzi elektrownia w Gałąźni Małej, gdzie oprócz działających urządzeń energetycznych, obejrzeć można wystawę ukazującą rozwój myśli hydrotechnicznej i rozmaite zastosowania, jakie w ciągu wieków człowiek wymyślił dla płynącej wody.

Elektrownie wodne na Słupi i Łupawie warto zwiedzić, choćby po to, by dowiedzieć się, że wykorzystanie tzw. odnawialnych źródeł energii nie jest bynajmniej wynalazkiem naszych czasów.

Elektrownie są elementem Szlaku Zabytków Hydrotechniki w województwie pomorskim.