Wyspa Sobieszewska to najdalej na wschód wysunięta część Gdańska obdarzona sporymi walorami przyrodniczymi i turystycznymi, a do tego łatwo dostępna przy użyciu miejskiej komunikacji.
Teren określany mianem Wyspy Sobieszewskiej to część pasa wydm nadmorskich zaliczanych do Mierzei Wiślanej, oddzielony od reszty świata korytem Martwej Wisły od południa, Wisłą Śmiałą od zachodu i Przekopem Wisły od wschodu.
Wyspiarski charakter miejsce to uzyskało w XIX wieku, kiedy to najpierw w 1840 r. spiętrzone lodem wody Wisły przebiły się we wsi Górki przez wydmy, tworząc nowe ujście, zwane Przełomem, później nazwane Wisłą Śmiałą, a następnie kiedy w ostatnich latach XIX w. stworzono sztuczne ujście rzeki nazwane Przekopem Wisły.
Wzdłuż drogi prowadzącej południowym skrajem wyspy znajdują się osady, z których największą jest Sobieszewo. Tradycje rekreacyjne okolicy sięgają końca XVIII w., a prawdziwy rozkwit przyniósł im przełom wieków XIX i XX, kiedy powstały tam liczne urządzenia wypoczynkowo-kąpielowe.
Położone na wyspie, lub w jej bezpośrednim sąsiedztwie tereny lęgowe ptactwa wodnego z rezerwatami Mewia Łacha i Ptasi Raj, to miejsce gdzie gniazdują setki tysięcy ptaków, należące do ponad 300 gatunków. W rezerwacie Ptasi raj funkcjonuje od 2003 r. ścieżka edukacyjna.
Rezerwat przyrody Ptasi Raj
Wyspa Sobieszewska ze względu na walory przyrody przyciąga wielu amatorów obserwowania życia i zwyczajów ptaków. Odseparowana od stałego lądu wyspa, na której znajduje się miejsce na duże plaże i lasy zapewnia prawdziwy ptasi raj dla takich gatunków, jak: mewa łacha, żuraw, rybitwa i nurogęś. Żyją tu także gęgawy, perkozki, cyraneczki i ostrygojady, a także wiele innych gatunków, które do tworzenia swoich kolonii i rozmnażania potrzebują mieć dostęp do morza lub słodkiej wody z rzeki. Na wyspie jest dla nich bezpieczniej, ponieważ nie ma wielu drapieżników i infrastruktury miejskiej. Sobieszewo to prawdziwa enklawa natury w Gdańsku. Wyspę warto odwiedzić o każdej porze roku i poznać uroki tego wyjątkowego miejsca. Najprzyjemniej jest oczywiście latem, gdy można poznać i poczuć na własnej skórze uroki przebywania nad morzem.
Szeroka, piaszczysta plaża i łagodne wejście do morza
Dzielnica Gdańska, jak terytorialnie przypisuje się Wyspę Sobieszewską jest jednym z najbardziej atrakcyjnych miejsc do plażowania. Szerokie i piaszczyste plaże, a także łagodne wejście do morza to uroki wyspy, które doceniają mieszkańcy miasta Gdańsk i turyści. Zatoka Gdańska łączy się w tym miejscu z otwartymi wodami Bałtyku i słodkim napływem wód z dorzecza Wisły. Klimat Wyspy Sobieszewskiej jest znacznie łagodniejszy, niż na części wybrzeża wysuniętej bardziej na północ, jak Jastrzębia Góra, czy Kołobrzeg. Piasek w tym miejscu jest niezwykle drobny, delikatny i zachęcający do długich spacerów na boso. Plażowanie jest tak przyjemne, że chce się zostać aż do zachodu słońca.
Szlak Wyspy Sobieszewskiej
Ścieżka spacerowa, którą wytycza Szlak Wyspy Sobieszewskiej wraz z opisami jest dostępna na stronie pomorskieszlakipttk.pl. To gotowy przepis na zwiedzenie najciekawszych zakątków wyspy. Łatwy do przejścia szlak przemierza całą wyspę. Ma swój początek od Wisły Śmiałej do Przekopu, czyli od Górek Wschodnich do Świbna. Na szlaku poznaje się obie te miejscowości, a także leżące na trasie Sobieszewo. Dawnej były to typowe wsie rybackie, obecnie ludność zajmuje się obsługą ruchu turystycznego i miejscowości mają charakter letniskowy.
Na trasie szlaku przemierza się duży kompleks leśny wyspy, porastający miejscowe wydmy i mierzeję. Ze szlaku jest blisko do dwóch rezerwatów przyrody i na trasę dydaktyczną, gdzie ścieżka jest częściowo wspólna. Na krótkim odcinku szlak prowadzi brzegiem Martwej Wisły i Przekopu. W połowie trasy w Orlinkach blisko szlaku znajduje się oznakowane dojście do wieżowego zbiornika wody Kazimierz i jednocześnie wieży widokowej.
Do atrakcji Wyspy Sobieszewskiej należą letnia rezydencja nazistowskiego dygnitarza w Orlu zwana „Forsterówką”, mennonickie nagrobki w Sobieszewie, oraz izba pamięci Wincentego Pola, autora określenia „Wisła Śmiała” – polskiej nazwy Przełomu. Zabytkiem techniki jest śluza w Przegalinie, oddzielająca Martwą Wisłę o jej głównego nurtu, wzniesiona w końcu XIX w.
Pozostałości po II wojnie światowej przyciągają poszukiwaczy skarbów i śladów walk, które można odnaleźć jeszcze na tym terenie. Na Wyspie Sobieszewskiejod roku 1933 w Orlu przy ul. Lazurowej 4, zlokalizowana była „Forsterówka”, rezydencja Alberta Forstera. Pod koniec II wojny światowej wyspa stanowiła punkt etapowy dla uciekinierów, których ewakuowano na Hel i dalej na Zachód. Kłębiły się tłumy ludzi różnych narodowości i słychać było różnojęzyczny gwar.
Nadmorski las, kilka kilometrów szerokiej plaży oraz możliwość podglądania życia dzikich ptaków i kilka unikalnych atrakcji turystycznych sprawia, że Wyspa Sobieszewska cieszy się zainteresowaniem zarówno turystów jak i mieszkańców Gdańska.
Zobacz koniecznie:
