Miasto zostało otoczone murem obronnym o wysokości od 6 do 10 m i łącznej długości blisko 1 200 m. Usytuowany na cokole z kamienia polnego mur wzmocniono 33 basztami rozmieszczonymi w równych odległościach od siebie.
Baszty narożne były znacznie większe od pozostałych, tzw. łupinowych, usytuowanych w ciągu murów i służących jedynie do obrony. Najlepiej zachowaną budowlą obronną w Lęborku jest baszta zwana Bluszczową, wkomponowana w północno-wschodnie naroże obwarowań. Jej botaniczna nazwa pochodzi od oplatającego obiekt bluszczu, który wymarzł zimą 1855 roku. Baszta jest konstrukcją wzniesioną na rzucie nieregularnego pięciokąta, dekorowaną glazurowaną cegłą rombową.
Najwyższa kondygnacja została zrekonstruowana wraz ze stożkowym dachem dopiero na początku XX wieku. Obecnie obiekt jest własnością prywatną. W północno-zachodnim narożu murów obronnych znajduje się baszta zbudowana na planie kwadratu (stąd nazywana Kwadratową), o boku ok. 11 m. Niegdyś do baszty prowadziły dwa ostrołukowe wejścia zwrócone w kierunku miasta. W drugiej połowie lat osiemdziesiątych XX wieku, w czasie adaptacji na siedzibę oddziału Naczelnej Organizacji Technicznej, do dwóch dobrze zachowanych kondygnacji dobudowano trzecią i całość zamknięto dachem.
W latach 2009 – 2010 lęborskie fortyfikacje zostały odrestaurowane w ramach projektu Ożywienie historycznego centrum Lęborka przez rewaloryzację średniowiecznych obwarowań miejskich. Basztę nr 24 przebudowano na wzór XV-wiecznej budowli. Elewację zachodnią przeszklono w celu pełniejszej prezentacji ekspozycji umieszczonej w jej wnętrzu. Wystawa przedstawia życie mieszczan z drugiej połowy XV wieku – na dwóch piętrach obiektu eksponowane są repliki średniowiecznych strojów, broni i uzbrojenia, przedmiotów codziennego użytku, a także scenki rodzajowe.
Basztę nr 27 odbudowano z kolei na wzór XIX-wiecznej o konstrukcji ryglowej. Ponadto odrestaurowano obiekt, postawiony na kamiennym cokole baszty nr 32, na wzór budynku z początku XX wieku. Warto zauważyć, że na pierwszym piętrze znajduje się sala kominkowa, a na drugim komnata rycerska z drugiej połowy XV stulecia. W baszcie obejrzeć można także 2 piece wzorowane na XVI-wiecznych. Trzykondygnacyjny obiekt jest aktualnie siedzibą Lęborskiego Bractwa Historycznego.
Baszta Bluszczowa (własność prywatna), u zbiegu ulic Derdowskiego i Basztowej. Rada Regionalna Federacji Stowarzyszeń Naukowo-Technicznych Naczelnej Organizacji Technicznej Komitet Terenowy w Lęborku (w baszcie Kwadratowej), ul. Korczaka 8, 84-300 Lębork, tel. +48 59 811 10 34. Muzeum w Lęborku (instytucja zarządzająca basztą nr 24 i 27), ul. Młynarska 14-15, 84-300 Lębork, tel. +48 59 862 24 14, www.muzeum.lebork.pl, biuro@muzeum.lebork.pl. Siedziba Lęborskiego Bractwa Historycznego (w baszcie nr 32), ul. Korczaka 3 (oficyna), 84-300 Lębork, www.hpwl.rycerze.net.
Foto: M. Bieliński – Dep. Turystyki UMWP
Galeria
