Piwnica Romańska to zachowany w doskonałym stanie refektarz klasztoru dominikanów z fragmentem kuchni z ceglanym piecem. Ponad 700 lat temu, w 2 połowie XIII wieku, pierwsza kondygnacja klasztornych zabudowań została przez muratorów zagłębiona w ziemi na około 1 metr.

Piwnica Romańska, fot. Muzeum Archeologiczne Gdańsk
Pomieszczenia najprawdopodobniej przestały być użytkowane po spaleniu miasta przez Krzyżaków w 1308 roku. Pod koniec XIV wieku zostały zaadoptowane na piwnicę pod nowym, gotyckim krużgankiem klasztornym.

Piwnica Romańska, fot. Muzeum Archeologiczne Gdańsk

Piwnica Romańska, fot. Muzeum Archeologiczne Gdańsk
Ekspozycja muzealna skupia się na architekturze obiektu. Oryginalne mury stanowią 3/5 kubatury włącznie ze znacznymi partiami unikatowego na skalę Polski systemu sklepień. Odpowiednie oświetlenie podkreśla walory architektoniczne wnętrza, kieruje uwagę na cztery pola sklepień eliptycznych wspartych na pendentywach oraz centralnym filarze. Z głośników odzywa się wirtualny przewodnik a zmiany natężenia i barwy światła wskazują poszczególne detale i pomagają podążać za komentarzem.

Piwnica Romańska, fot. Muzeum Archeologiczne Gdańsk
Dodatkowo prezentowany jest dziesięciominutowy film z animacjami 3D obrazujący historię Kępy Dominikańskiej. Pokazana jest rekonstrukcja pierwszego kościoła przekazanego w 1227 roku oo. Dominikanom przez księcia Świętopełka, jego kolejna faza po przebudowie przez zakonników oraz zabudowania klasztorne na tle XIII-wiecznego Gdańska.

Piwnica Romańska, fot. Muzeum Archeologiczne Gdańsk
Na wystawie zobaczyć można ponadto przeszło 100 zabytków pozyskanych w trakcie badań m.in. ozdoby, wyposażenie kuchni, naczynia, narzędzia czy kolekcję dewocjonaliów, w tym medaliki, różańce, a także enkolpion kijowski z XII wieku – najdalej na północ wysunięte znalezisko tego typu. Na uwagę zasługuje też ossuarium z początku XVII wieku zachowane in situ, w stanie nienaruszonym od chwili zdeponowania kości.

Piwnica Romańska, fot. Muzeum Archeologiczne Gdańsk
Warto wybrać się również do pozostałych oddziałów Muzeum Archeologicznego w Gdańsku: