Pałac Opatów to dawna rezydencja opata oliwskich cystersów, perła osiemnastowiecznej architektury, usytuowana w sercu oliwskiego parku. Dziś jest to Oddział Sztuki Nowoczesnej Muzeum Narodowego w Gdańsku, w otoczeniu historycznych murów i zabytkowych wnętrz, eksponowane są tu dzieła wybitnych artystów, zarówno polskich jak i międzynarodowych.
Z kart historii
Wschodnia część pałacu została zbudowana w XV w. Jest to najstarsza część zwana Starym Pałacem Opatów. Uległa ona zniszczeniu w latach 70’ XVI wieku. Z zabytkowej tkanki średniowiecznej pozostało zachowane do dziś gotyckie sklepienie oraz fragment średniowiecznego muru. Południowe skrzydło tzw. Nowy Pałac zaczęto budować od 1637 roku.
Starszą cześć wschodnią zbudowano w XV w., bryła budynku tzw. Starego Pałacu Opatów uległa jednak zniszczeniu w 70’ XVI wieku.
Dzisiejszy wygląd nawiązuje do ostatniej przebudowy założenia pałacowego z XVIII wieku. Jest to pałac rokokowy, dwukondygnacyjny z mansandrowym dachem z lukarnami, z wysuniętym trzykondygnacyjnym ryzalitem i podcieniami. Przylegał bezpośrednio do muru obronnego klasztoru.
W XIX w. nastąpiła kasacja zakonu cystersów i dóbr opatów. Pałac przeszedł na własność króla pruskiego. Z początku krótko był w rękach bratanicy ostatniego opata. Od 1888 roku budynek był wykorzystywany przez urzędników pruskich oraz administrację gminy oliwskiej. W 1927 roku Pałac został siedzibą Państwowego Muzeum Historii Gdańska.
Historia obiektu kończy się pożarem w 1945 roku, staraniem Muzeum Pomorskiego zaczęto jego odbudowę i adaptację na muzeum. Obecnie Pałac Opatów jest Oddziałem Sztuki Współczesnej Muzeum Narodowego.
Działy muzeum
- Galeria Polskiej Sztuki Współczesnej wraz z nowoczesnym malarstwem polskim (XIX i 1.poł.XXw),
- Dział Teatralny głównie są to trójmiejskie teatralia,
- Grafika i tkanina artystyczna,
- Malarstwo i rysunek,
- Ceramika i rzeźba,
- Do 2007 roku działa Galeria Promocyjna, w której prezentowano prace młodych artystów.
Ekspozycje
Od abstrakcji po eksperymentalne instalacje, każda ekspozycja przenosi odwiedzających w fascynującą podróż przez nowoczesne wyobrażenia i wyzwania sztuki współczesnej. Oddział ten stanowi nie tylko przestrzeń prezentacji, ale również inspirujące miejsce dialogu i refleksji nad dzisiejszymi tendencjami w sztuce.