Dzisiejsza katedra została zbudowana w latach 1310- 13330 w stylu gotyckim, z wielobocznym prezbiterium i asymetryczną wieżą sięgającą 49 m od strony południowo - wschodniej.
Prabuty, Katedra św. Wojciecha, fot. UMiG Prabuty
W latach 1525-1945 była to świątynia ewangelicka. Od XVII w. miała wystrój barokowy z ołtarzami, emporą, prospektem organowym, amboną, epitafiami, malowidłami, wyposażeniem ruchomym (żyrandole, kielichy srebrne, patery, świeczniki).
W XVIII wieku dobudowano przedsionek do świątyni, a w połowie XIX wieku powstała północna kruchta.
Prabuty, Katedra św. Wojciecha, fot. UMiG Prabuty
Spalona wiosną 1945 r., odbudowana w latach 1979-85 staraniem infułata i prepozyta Jana Oleksego, proboszcza od 1980 r. Posiada współczesny drewniany wystrój wnętrza i strop beczkowy. W 1983 r. ustanowiono Pomezańską Kapitułę Kolegialną, a od 1992 r. konkatedrą diecezji elbląskiej.
Znajduje się w sąsiedztwie ruin zamku biskupiego, po zachodniej stronie rynku.
