Kościerzyna to miasto otoczona jeziorami, wzgórzami i sosnowymi borami, zachwyca przyrodą, tradycją i spokojem. Z niewielkiej osady z XIII wieku rozwinęła się w tętniące życiem centrum kulturowe i turystyczne południowych Kaszub. To tu spotykają się historia, wiara, sztuka i gościnność - wszystko, co w kaszubskiej ziemi najpiękniejsze.
O Kościerzynie - krótka historia
Kościerzyna to jedno z najstarszych miast na Kaszubach. Jej dzieje sięgają XIII wieku, kiedy istniała tu kaszubska osada obronna na szlaku handlowym między Gdańskiem a Pomorzem Zachodnim. W 1284 roku pojawia się pierwsza pisemna wzmianka o miejscowości, a w XIV wieku zyskała prawa miejskie. Przez wieki Kościerzyna rozwijała się jako ośrodek rzemiosła i handlu, a także centrum życia religijnego i kaszubskiej kultury.
W XIX wieku, wraz z rozwojem kolei i przemysłu, miasto stało się ważnym punktem komunikacyjnym Pomorza. W okresie międzywojennym było jednym z głównych ośrodków ruchu kaszubskiego, a po II wojnie światowej – ważnym centrum administracyjnym i kulturalnym regionu. Dziś Kościerzyna łączy w sobie tradycję z nowoczesnością, pozostając sercem Kaszub – miejscem, gdzie historia, język i przyroda tworzą wyjątkową całość.
Lokalizacja i dojazd
Kościerzyna leży w południowo-środkowej części województwa pomorskiego, ok. 60 km od Gdańska i 50 km od Chojnic.
- Dojazd samochodem: drogą krajową nr 20 (Gdynia-Bytów) lub nr 214 (Łeba-Warlubie).
- Kolej: z Gdańska dojedziesz tu Pomorską Koleją Metropolitalną w niecałe 1,5 godziny.
- Komunikacja regionalna: regularne połączenia autobusowe z Kartuzami, Bytowem i Starogardem Gdańskim.
 
                                                                                    Kościerzyna rynek, fot. Pomorskie Travel
Kiedy nalepiej jechać?
Najlepszy czas na wizytę to maj-wrzesień, gdy jeziora zapraszają do kąpieli, a szlaki do wędrówek.
Jesień to czas spacerów po lasach pełnych grzybów i złotych liści, a zimą miasto nabiera uroku dzięki świątecznym iluminacjom i zimowym krajobrazom.
 
                                                                                    Sanktuarium Matki Boskiej Kościerskiej, fot. LOT Serce Kaszub
Atrakcje Kościerzyny - dla dużych i małych
Kościerzyna to miasto, które zachwyca różnorodnością – każdy znajdzie tu coś dla siebie: miłośnicy historii, kultury, natury i aktywnego wypoczynku.
Zabytki i miejsca z duszą
- Sanktuarium Matki Bożej Kościerskiej Królowej Rodzin – słynny XVII-wieczny obraz będący kopią rzymskiej Madonny Śnieżnej, otoczony dziewięcioma medalionami z tajemnicami różańca.
- Kaplica Matki Bożej Bolesnej – gotycka kamienna Pieta z ok. 1430 r., uznawana za jedno z najcenniejszych dzieł sztuki sakralnej Pomorza.
- Wzgórze Księżniczki Gertrudy – punkt widokowy z panoramą miasta i pamiątką po czasach średniowiecznych.
- Zabytkowy Ratusz – obecnie siedziba wyjątkowego Muzeum Akordeonu, które przyciąga zarówno melomanów, jak i rodziny z dziećmi.
Muzea i kultura
- Muzeum Kolejnictwa – największa kolekcja lokomotyw w północnej Polsce. Oprócz oglądania eksponatów można tu też przejechać się drezyną i zobaczyć ruchome makiety stacji kolejowej.
- Muzeum Akordeonu – jedyne takie miejsce w Polsce. Znajduje się tu ponad 130 instrumentów z całego świata, a zwiedzający mogą posłuchać ich brzmienia i spróbować gry na akordeonie.
- Muzeum Ziemi Kościerskiej – opowieść o historii miasta, kulturze Kaszub i legendach o olbrzymach Stolemach.
- Stary Browar Kościerski (1856) – połączenie tradycji i nowoczesności. Można tu podejrzeć proces warzenia piwa i zwiedzić historyczną ekspozycję.
- Rynek z figurą Remusa – literacki symbol Kaszub, przypominający o Aleksandrze Majkowskim i jego słynnej epopei „Żëcë i przigòdë Remùsa”.
Rekreacja i wypoczynek
Miasto oferuje dobrze rozwiniętą bazę noclegową i gastronomiczną – od pensjonatów nad jeziorem po restauracje z kaszubską kuchnią.
Na turystów czekają tu:
- ścieżki spacerowe i rowerowe,
- siłownie plenerowe,
- strefy rekreacji nad jeziorami (Gałęźne, Kapliczne, Wierzysko),
- miejsca do wędkowania, biegania i wypoczynku w otoczeniu przyrody.
Kościerzyna to idealny kierunek na weekendowy wypad lub rodzinne wakacje – pełen historii i zielonych przestrzeni.
 
                                                                                    Skansen Kolejowy w Kościerzynie, fot. Pomorskie Travel
FAQ - najczęstsze pytania turystów
Co warto zobaczyć w Kościerzynie po raz pierwszy?
Zacznij od spaceru po rynku z figurą Remusa – to serce miasta i jego symbol. Następnie zajrzyj do Sanktuarium Matki Bożej Kościerskiej i Muzeum Ziemi Kościerskiej, a dzień zakończ wizytą w Starym Browarze Kościerskim.Czy w Kościerzynie są atrakcje dla dzieci?
Tak – i to sporo! Najmłodsi świetnie bawią się w Muzeum Kolejnictwa, gdzie można wejść do zabytkowych lokomotyw, zobaczyć ruchome makiety i przejechać się drezyną. W Muzeum Akordeonu dzieci mogą posłuchać muzyki i samodzielnie zagrać kilka dźwięków na instrumentach.
Latem warto odwiedzić kąpielisko nad Jeziorem Gałęźnym, gdzie działa wypożyczalnia rowerów wodnych i kajaków. Spacer wokół Jeziora Kaplicznego z siłownią plenerową i placem zabaw to świetny pomysł na rodzinne popołudnie.Czy w okolicy są miejsca na rodzinne spacery i pikniki?
Tak – okolice Kościerzyny obfitują w malownicze trasy piesze i rowerowe. Szczególnie polecane są ścieżki wokół jezior Kaplicznego i Wierzysko oraz fragmenty Szlaku Pięciu Jezior. W sezonie letnim odbywają się tu pikniki, festyny i koncerty plenerowe.Gdzie zjeść z rodziną?
W centrum miasta i przy rynku znajdziesz liczne restauracje z kuchnią kaszubską i polską – wiele z nich ma menu dziecięce. Warto spróbować regionalnych potraw: ruchanek kaszubskich, zupy brzadowej i świeżych ryb z jezior.Na ile dni warto przyjechać do Kościerzyny?
Na jeden dzień spokojnie zobaczysz najważniejsze atrakcje, ale na prawdziwe poznanie miasta i okolic najlepiej zarezerwować 2-3 dni. To idealny plan na weekendowy wypad – łączący kulturę, naturę i relaks.Czy Kościerzyna to dobre miejsce na rodzinne wakacje?
Zdecydowanie tak! Miasto jest bezpieczne, zadbane, z wieloma zielonymi przestrzeniami i atrakcjami w zasięgu spaceru. W okolicy znajduje się też wiele gospodarstw agroturystycznych, domków nad jeziorem i campingów – idealnych dla rodzin z dziećmi.
Kilka wskazówek przed wyjazdem
- Zarezerwuj nocleg wcześniej w sezonie letnim – szczególnie w weekendy.
- Wybierz się na spacer po rynku o zachodzie słońca – latem często odbywają się koncerty i kiermasze.
- Warto mieć rower – ścieżki wokół jezior są malownicze i dobrze oznakowane.
- Jeśli planujesz zwiedzać sanktuaria, pamiętaj o odpowiednim stroju (ramiona zakryte).
Uroki miasteczka
Kościerzyna ma w sobie coś z połączenia dawnego miasteczka kupieckiego i spokojnego kurortu.
Rynek z urokliwymi kamienicami, aromat świeżo parzonej kawy z lokalnych kawiarenek, dźwięk kaszubskich melodii i serdeczność mieszkańców – to wszystko tworzy wyjątkową atmosferę tego miejsca.
Aktywny wypoczynek
Trzy jeziora otaczające miasto – Gałęźne, Kapliczne i Wierzysko – zapewniają idealne warunki do pływania, kajakarstwa, joggingu czy spacerów.
W pobliskich lasach znajdują się ścieżki rowerowe i nordic walking, a w sezonie letnim odbywają się tu liczne pikniki i zawody sportowe.
Szlaki tematyczne w pobliżu
Z Kościerzyny można wyruszyć na kilka szlaków tematycznych:
- Szlak Kaszubskich Legend – prowadzi przez miejsca związane z opowieściami o Stolemach i Remusie,
- Szlak Pięciu Jezior – trasa pieszo-rowerowa przez malownicze okolice Kościerzyny,
- Kaszubska Marszruta – sieć tras rowerowych łączących Kościerzynę z Bytowem i Chojnicami.
Warto odwiedzić m.in. (okolice Kościerzyny)
- Wdzydze Kiszewskie (ok. 15 km) – Skansen i Jezioro Wdzydzkie („Kaszubskie Morze”),
- Szymbark (ok. 20 km) – Dom Do Góry Nogami i Centrum Edukacji i Promocji Regionu,
- Lipusz (ok. 10 km) – spływy kajakowe rzeką Wdą,
- Gostomie i Skoczkowo – malownicze wioski z gospodarstwami agroturystycznymi.
Rekomendowane trasy wizyty
- 1-dniowy wypad:
 Rynek – Sanktuarium – Muzeum Akordeonu – spacer wokół Jeziora Kaplicznego
- Weekendowy pobyt:
 Dzień 1: zwiedzanie centrum i muzeów, kolacja w lokalnej karczmie
 Dzień 2: wypoczynek nad jeziorem, szlak Stolemów, wycieczka do Wdzydz
- 3-dniowa przygoda z kulturą i naturą:
 Zwiedzanie Kościerzyny + Szymbark + Wdzydze Kiszewskie (muzea, skansen, kajaki)
Czy Kościerzyna jest dobra na weekendowy wypad?
Tak – to idealne miejsce na 2-3 dni relaksu, zwiedzania i rekreacji.Czy można się kąpać w jeziorach?
Tak, Jezioro Gałęźne ma wyznaczone kąpielisko z plażą i zapleczem.Czy są atrakcje dla dzieci?
Oczywiście – drezyny, place zabaw, interaktywne muzea i wycieczki rowerowe.Jakie pamiątki warto kupić?
Hafty kaszubskie, ceramikę, lokalne miody i piwo z kościerskiego browaru.Czy można tu mówić po kaszubsku?
Tak! Wielu mieszkańców zna język kaszubski – a na szyldach i tablicach zobaczysz napisy dwujęzyczne.
 
                                                         
                                             
                                             
                                             
                                                                         
                                                                         
                                                                         
					    					                                 
					                         
					    					                                 
					                         
					    					                                 
					                         
					    					                                 
					                         
					    					                                 
					                         
					    					                                 
					                         
					    					                                 
					                         
					    					                                 
					                         
                                                                         
                                                                         
                                                                         
                                                                         
                                                                         
                                                                        