Dla mieszkańców Nowego Dworu Gdańskiego nazwy „Zbożowiec” oraz „Starówka” kojarzą się odpowiednio z domem handlowym oraz dawnym lokalem, niegdyś działającym w mieście. Jednak ich historia jest zdecydowanie starsza i wiąże się z pewną menonicką rodzinną.
Peter Stobbe - protoplasta
W roku 1776 r. do ówczesnego Tiegenhofu przybył Peter Stobbe, który zakupił znajdującą się w mieście niewielką gorzelnię. Tam też rozpoczął produkcje trunku, który wkrótce miał rozsławić miasto położone nad Tugą daleko poza obszar Pomorza. Stobbes Machandel – bo o nim mowa – cieszył się ogromną popularnością. Gdańszczanie nazywali go nawet ich trunkiem narodowym tworząc własny rytuał jego spożywania. Elementem charakterystycznym była nabita na wykałaczkę suszona dymem śliwka.
Nowy Dwór Gdański, Zbożowiec, fot. Pomorskie.Travel
Sukces rodziny Stobbe sprawił, że cieszyli się oni dużym szacunkiem wśród mieszkańców stolicy Żuław. Angażowali się w działalność polityczną, społeczną i charytatywną. W 1855 r. zaangażowali się pomoc dla poszkodowany w następstwie powodzi Żuławiaków. O estymie, jaką cieszyła się rodzina wśród dawnych mieszkańców świadczy też fakt, że w momencie gdy w mieście zakładano linię telefoniczną nr. 1 otrzymał należący do nich dom przy dawnej ul. Marktstraße (dziś Ernesta Wejhera).
Stobbes Machandel - jałowcowa wódka produkowana przez mennonicką rodzinę Stobbe. Fot. Marek Opitz
Imperium
Trzeba przyznać, że przez te wszystkie lata rodzina Stobbe stworzyła w Nowym Dworze Gdańskim prawdziwe imperium. Była właścicielami licznych budynków i przedsięwzięć. W jej rękach znajdowały się obok wspomnianej gorzelni, także browar, wytwórnia oranżady, czy bank. Większość z nich mieściła się w okolicach dzisiejszych ul. 3 Maja, Ernesta Wejhera oraz Dworcowej.
Niestety współcześnie odnajdziemy po nim już nieliczne ślady. Jednym z nich jest znajdujący się nad Tugą spichlerz. To jedyna tego typu zachowana konstrukcja we współczesnym Nowym Dworze Gdańskim. Wzniesiony w 1878 r. spichlerz był jednym z wielu, jakie w tym czasie znajdowały się nad rzeką. Patrząc na stare fotografie łatwo odnieść wrażenie, że miasto było swoistego rodzaju „małą Wenecją”. Dziś to niestety już tylko wspomnienie.
Po przeciwległej stronie Tugi znajdowały się natomiast magazyn. Charakterystyczny budynek w mocno zmienionej formie stoi do dnia dzisiejszego. Mieści się w nim Centrum Handlowe „Zbożowiec”. Co ciekawie obie części imperium łączył ufundowany przez rodzinę most, który nazywany był „Mostem Stobbe”. Jedno z jego przęseł zachowało się do dnia dzisiejszego.
Autor: Łukasz Kępski
Fragment papieru firmowego, Archiwum Klubu
