Sztuka na rowerze czyli trójmiejska galeria murali

Nie wszyscy jeszcze wiedzą, ale Trójmiasto poszczycić się może jedną z większych kolekcji malarstwa wielkoformatowego nie tylko w Polsce. Twórcy z całego świata, na przestrzeni ostatniej dekady, dawali wyraz swoim artystycznym wizjom na miejskich ścianach i murach, dzięki czemu proponowana wycieczka rowerowa przez Gdańsk, Gdynię i Sopot przypomina wizytę w galerii sztuki.

Zaspa - Monumentalna sztuka

Gdańska Zaspa to dzielnica zwykła i niezwykła. Kilkadziesiąt 10-piętrowych bloków z lat 70 i 80 na pierwszy rzut oka nie robi specjalnego wrażenia. Dopiero po głębszym rozpoznaniu miejsce to nabiera innego wymiaru. Przede wszystkim jest zielono, co w przypadku dużego osiedla z tzw. wielkiej płyty nie jest wcale oczywiste. Układ bloków też jest nietypowy, gdyż wewnątrz tworzą one swego rodzaju „zielone dziedzińce”. Doskonale widać to na zdjęciach satelitarnych.

Jednak największą atrakcją Zaspy są murale. Znajdują się na terenie dwóch sąsiadujących ze sobą dzielnic: Zaspa Młyniec i Zaspa Rozstaje. Przedziela je fragment dawnego pasa startowego, gdyż niegdyś było tu lotnisko. Świadczą o tym chociażby nazwy i patroni ulic związani z historią polskiego lotnictwa: Startowa, Pilotów, Dywizjonu 303, Bajana, Nagórskiego czy Skarżyńskiego.

Pierwsze wielkoformatowe obrazy powstały jeszcze pod koniec ubiegłego wieku, w roku 1997 z okazji 1000-lecia Gdańska. W latach 2009-2016 odbywały się tu coroczne edycje festiwalu Monumental Art, w ramach którego malarze z najdalszych części świata przyjeżdżali na Zaspę aby zostawić ślad po sobie. Wynikiem tych działań jest „otwarta galeria sztuki”, licząca w sumie ponad 50 dzieł, z których największe mierzą aż 30 metrów wysokości!

Zobacz także: Zaspa blokowisko, które stało się galerią

„Sąd ostateczny”, „Miłosz na blokowisku” i nie tylko…

W ciągu kilku lat, w trakcie których powstawała ta otwarta galeria, pojawiały się obrazy o bardzo różnorodnej tematyce – od historycznej przez społeczną aż po abstrakcję. Znajdziesz tu między innymi współczesną wersję słynnego gdańskiego dzieła z XV w. „Sąd Ostateczny” autorstwa Piotra Szwabe ( ul. Skarżyńskiego) czy też „M-City” – jeden z murali najsłynniejszego polskiego artysty z nurtu street-art.  Mariusza Warasa. Szczególnym dla gdańszczan obrazem jest mural legend polskiego malarstwa wielkoformatowego Rafała Roskowińskiego i Wojciecha Woźniaka pt. „Miłosz w blokowisku”. Jego symbolika jest wymowna, przedstawia bowiem scenę, w której Miłosz wręcza Lechowi Wałęsie pistolet w celu kontynuacji rewolucji.

TUSE pomalował, czyli uliczne portrety

Malarstwo monumentalne ma w Gdańsku Zaspie długie tradycje. Zwróć jednak uwagę także na mniejsze formaty w innych dzielnicach. Zdobią ściany budynków, płoty, mury a nawet garaże. Szczególnie interesujące są dzieła trójmiejskiego artysty o pseudonimie Tuse. Przez lata tworzący w malarskim podziemiu, obecnie działa oficjalnie i wykonuje charakterystyczne portrety mieszkańców miasta i wielu znanych postaci.  Jego dziełem są chociażby słynne portrety Zbigniewa Wodeckiego na ul. Do Studzienki oraz Anny Przybylskiej na ul. Partyzantów  w Gdańsku Wrzeszczu. Okazałe obrazy artysta wykonał też na ścianach restauracji Aioli przy ul. Partyzantów. Sporo prac Tusego znajduje się w rejonie stoczni i na Siedlcach.

Gdynia, miasto z morza… i farb

Gdańska Zaspa to co prawda największa trójmiejska galeria, ale nie kończy się na niej temat sztuki w przestrzeni miejskiej. Dzięki realizowanemu przez kilka lat festiwalowi Traffic Design również Gdynia może się poszczycić wieloma muralami rozsianymi po centrum i okolicach. Znajdziesz tutaj zarówno kilkupiętrowe malowidła jak i mniejsze ale równie frapujące produkcje z pogranicza nurtów grafitti i street-art.

Zwiedzanie gdyńskich murali może być też dodatkowo rodzajem gry miejskiej polegającej na ich odnajdywaniu. Odkryj poszczególne malowidła w rejonie ulic Derdowskiego, św. Piotra, Żeromskiego i Portowej czy też Starowiejskiej, Abrahama, Wójta Radtkego i Władysława IV. Nie wszystkie lokalizacje są oczywiste! Zajrzyj do podwórek i zaułków modernistycznych kamienic i zwiedzaj miasto alternatywnie.

Trójmiejska galeria murali to wiele wrażeń i emocji do odkrycia w zaułkach miasta…

Wycieczka rowerowa szlakiem gdyńskich murali pozwoli Ci również na poznanie modernistycznej architektury Gdyni. Zwróć uwagę na budownictwo mieszkalne z okresu międzywojennego z charakterystycznymi „morskimi” detalami. To jedyne takie miejsce w Europie.

Zobacz także: Gdyński modernizm – unikat na skalę światową

Sopot, uzdrowisko ze stylem!

Sztuka uliczna zawitała również do Sopotu, chociaż w ilości i skali bardziej adekwatnej do charakteru i architektury miasta, jak i do jego uzdrowiskowego klimatu. Godne uwagi są w zasadzie trzy malowidła. Pierwszy z nich to portret Krzysztofa Klenczona, który mieszkał i tworzył w Sopocie latach 60-tych. Znajduje się na budynku przy popularnej nadmorskiej promenadzie.

Kolejny obraz zdobi kamienicę pod numerem 24 na ul. Haffnera. Tam spotkasz się z… opalająca się turystką. Mural autorstwa Anny Reinert, pod tytułem „Turystka”, powstały w 2012 roku doczekał się niedawno renowacji, po której jego bohaterka nie tylko odzyskała barwy ale też zmieniła pozę. Nadal jednak grzeje się w promieniach nadbałtyckiego słońca.

Trzecie malowidło, będące jedną z artystycznych wizytówek kurortu, poświęcone jest pamięci znakomitego malarza, artysty współczesnego, wykładowcy gdańskiej Akademii Sztuk Pięknych – Józefowi Czerniawskiemu.  Mural znajduje się przy ul. Bohaterów Monte Cassino, przy skrzyżowaniu z ulicą Grunwaldzką. Malowidło jest powiększoną kopią jednego z obrazów Czerniawskiego.

Gdańsk, Sopot i Gdynia to miasta przyjazne rowerzystom. Do większości lokalizacji dojedziesz drogami rowerowymi lub pasami dla rowerów a niekiedy wykorzystasz drogi publiczne o niskim natężeniu ruchu pojazdów. Zwiedzanie trójmiejskiej galerii murali to doskonała propozycja na alternatywną formę aktywności rowerowej.  Sztuka i rower – to do siebie pasuje!

Trójmiejska galeria murali (mapa)

Wybierz się też na inne wycieczki lub szlaki w tej okolicy:
Brzegiem Zatoki Gdańskiej
Rowerem do wolności – wycieczka rowerowa z historią w tle…
Sopocko-oliwska pętla po TPK

Zapraszamy na nasze profile w serwisach:
Facebook
Komoot