Pomorze to region wyjątkowy pod każdym względem. Jego przepiękna przyroda, dziedzictwo kulturowe i historyczna spuścizna od lat przyciągają turystów z całego świata. Również pod względem architektonicznym obszar ten wyróżnia się na tle reszty kraju. Bogactwo form, pochodzących z niemal wszystkich okresów, widoczne jest w każdym zakątku województwa.
Na szczególną uwagę wszystkich miłośników starych dziejów zasługują pomorskie zamki gotyckie, których historia wiąże się nierozerwalnie z dziejami państwa krzyżackiego na ziemiach polskich. Pozostałością zakonnego panowania na tych terenach są niemal wszystkie warownie, jakie zobaczyć mogą goście odwiedzający Kaszuby.
Największa gotycka budowla – zamek w Malborku
To właśnie wojowniczym zakonnikom zawdzięczamy potężną twierdzę jaką jest zamek w Malborku – dawna siedziba Wielkiego Mistrza Ulryka von Jungingena, serce krzyżackiego imperium i jednocześnie największa gotycka budowla tego typu na świecie.
Zamek w Malborku widziany przez Nogat, fot. Pomorskie Travel/M. Ochocki
Wszyscy, którzy podczas zwiedzania – prócz podziwiania reliktów przeszłości – szukają historycznych ciekawostek, powinni odwiedzić wspaniały zamek w Kwidzynie. Jego znakiem rozpoznawczym jest największa na terenie państwa krzyżackiego wieża sanitarno-obronna zwana gdaniskiem – wysunięta na odległość 55 metrów od zachodniego skrzydła, sięgająca najniższych tarasów doliny wiślanej.W ścisłym związku z malborską twierdzą pozostaje, pełniący rolę jej południowego przyczółka, zamek w Sztumie. Pełnił on również rolę letniej rezydencji głowy zakonnego zgromadzenia. Usytuowana na górzystej wyspie budowla, doskonale wkomponowuje się w przepiękny okoliczny krajobraz
Gdanisko zamku w Kwidzynie, fot. Pomorskie.Travel
Średniowieczne budowle Pomorza od dawna rozbudzają wyobraźnię starszych i młodszych poszukiwaczy przygód. Wiele z nich nadal kryje niewyjaśnione tajemnice, ukryte w zamkowych zakamarkach i mrocznych lochach. Jeden ze śladów zaginionej Bursztynowej Komnaty – wielkiej zagadki czasów II Wojny Światowej, prowadzi do podziemi zamku w Człuchowie. To właśnie tu, według niektórych doniesień, ukryte są skarby zagrabione przez nazistów.
Wyjątkowo burzliwą historią zwraca na siebie uwagę najpotężniejsza twierdza zakonu na lewym brzegu Wisły – zamek w Gniewie. Na przestrzeni lat wielokrotnie zmieniający swe przeznaczenie (od spichlerza aż po więzienie), spłoną w tajemniczym pożarze w 1921 r. Po siedemdziesięciu latach, niczym Feniks z popiołów, podniósł się z ruiny, aby na powrót stać się siedzibą rycerzy – tym razem współczesnych.
Zamek w Gniewie, fot. Pomorskie.Travel
Poza wspaniale zachowanymi, monumentalnymi pomnikami historii, jakimi są gotyckie zamki Pomorza, przetrwało tu do dziś wiele pomniejszych budowli świadczących o potędze i wielkości. Na terenie całego województwa pomorskiego rozsiane są ruiny zamków, dworów i rycerskich stanic. Z pośród nich na szczególną uwagę zasługują doskonale zachowane fragmenty kiszewskiej warowni i pozostałości zamku w Grabinach Zameczku (na trasie rowerowego Szlaku Motławskiego), które do tej pory świadczą o kunszcie średniowiecznych budowniczych.Niejedną historię o dawnych podbojach, szlacheckich pojedynkach, skrytobójczych intrygach, głośnych procesach i dalekich wyprawach słyszały mury zamku w Bytowie. To w jego komnatach znajdowali schronienie rycerze, ściągający z całej europy do stolicy państwa krzyżackiego w Malborku. Tutaj też zakonni skrybowie, zarządcy, sędziowie i komornicy sprawowali swe funkcje, ponieważ zamek stanowił siedzibę krzyżackiej administracji.
