Pelplin i jego atrakcje (cz.1)

Dawne Opactwo Cysterskie w Pelplinie

W urokliwej dolinie rzeki Wierzycy znajduje się imponujących rozmiarów opactwo, wzniesione pomiędzy XIII-XVI w. przez Zakon Cystersów. Dawniej ważny ośrodek religijny, gospodarczy oraz kulturalny, obecnie stanowi jedną z głównych atrakcji turystycznych regionu.

Pelpliński klasztor jest zaliczany do najlepiej zachowanych obiektów pocysterskich w Polsce i Europie. Nad całym kompleksem góruje gotycka świątynia (obecnie bazylika katedralna), będąca drugim co do wielkości ceglanym kościołem na terenie naszego kraju. Wnętrze katedry skrywa aż 23 ołtarze, wśród których znajduje się najwyższy drewniany ołtarz w Polsce, i drugi w Europie.

Z pozostałego wyposażenia świątyni na uwagę zasługują zespół gotyckich dębowych stalli, barokowa ambona oraz organy. Od strony północnej do kościoła przylega XIV-wieczny czworobok klasztorny wraz z wirydarzem i otaczającymi go krużgankami.

Pelplińskie Skryptorium

Mimo upływu stuleci, na terenie pelplińskiego klasztoru po dziś dzień można usłyszeć ciche skrobanie pióra po pergaminie. Ten charakterystyczny dźwięk wywodzi się wprost z warsztatu kaligraficznego, gdzie dawniej zakonnicy w mozole kopiowali kościelne kodeksy.

W murach „żyjącego” tu  skryptorium można zgłębić tajniki gotyckiej pisowni w duchu modlitwy i pracy, który przez sześć wieków towarzyszył codziennemu życiu zakonników, zgodnie z ich dewizą „Ora et Labora” – módl się i pracuj.

Skryptorium jest rekonstrukcją pelplińskiego warsztatu kaligraficznego cystersów, będącego jednym z najlepszych i najznamienitszych pracowni kaligraficznych funkcjonujących na terenie Polski w okresie średniowiecza.

Kontynuując tradycje piśmiennicze szarych mnichów, dnia 1 czerwca 2012 r. na terenie pelplińskiego klasztoru ponownie zaczęło funkcjonować cysterskie skryptorium. Organizowane tam warsztaty są przeznaczone dla dzieci, młodzieży i dorosłych oraz mogą stanowić atrakcyjne wzbogacenie zajęć szkolnych. Wszystkie zajęcia są realizowane po wcześniejszym dokonaniu rezerwacji.

Uczestnicy warsztatów zasiadając przy dębowych pulpitach, będą mogli poczuć się jak średniowieczni skrybowie i zobaczyć jak funkcjonowało ich miejsce pracy – skryptorium. Ponadto zapoznają się z krojami pism i rozwojem piśmiennictwa, ze szczególnym uwzględnieniem piśmiennictwa ręcznego oraz iluminacji tekstów. Poznają narzędzia pisarskie m. in. gęsie pióro, stalówkę i dowiedzą się jak prawidłowo przygotować je do pracy. Przede wszystkim jednak zgłębią tajniki gotyckiej pisowni i zdobnictwa ksiąg. A wszystko to pod okiem kaligrafa, który nabyte umiejętności potwierdzi własnoręcznie wypisanym certyfikatem.

Muzeum Diecezjalne

Pelplińskie muzeum jest bardzo ważnym ośrodkiem kulturalnym regionu oraz jedną z głównych atrakcji turystycznych miasta. Zbiory muzeum obejmują liczne skarby kultury pomorskiej – od średniowiecza do współczesności. Można tam zobaczyć jedną z największych kolekcji rzeźby średniowiecznej w Polsce, bogaty zbiór tkanin z XVII-XIX w. oraz złotnictwo znajdujące się w skarbcu muzealnym. Nie można także zapominać o najcenniejszym eksponacie Muzeum Diecezjalnego, a mianowicie Biblii Gutenberga.

Biblia Gutenberga

Najcenniejszym eksponatem, a zarazem swoistą wizytówką Muzeum Diecezjalnego jest Biblia Gutenberga. Ten XV-wieczny starodruk jest jednym z 48 zachowanych egzemplarzy na świece i jedynym w Polsce. Wyróżnia się na tle wszystkich pozostałych tym, iż na jednej ze stron odbił się znak ruchomej czcionki, która najprawdopodobniej wypadła z ręki zecerowi podczas pracy.

Wszystko to sprawia, że pelpliński egzemplarz Biblii Gutenberga może spokojnie pretendować do miana najcenniejszej księgi świata.

Góra Jana Pawła II

W niedalekiej odległości od Pelplina, znajduje się wzgórze z którego rozciąga się wspaniały widok na dolinę Wierzycy.  To właśnie w tym miejscu Ojciec Św. Jan Paweł II w niedzielę, 6 czerwca 1999 r. odprawił Mszę św. dla wiernych Diecezji Pelplińskiej.

O fakcie tym przypomina krzyż, górujący nad doliną – widoczny z daleka, szczególnie w porze nocnej. Góra ta stała się miejscem spotkań modlitewnych, chętnie nawiedzana przez przybywających do Pelplina turystów i pielgrzymów.

Zobacz także: Pelplin i jego atrakcje (cz.2)