Najstarsze zabytki województwa pomorskiego

Złota Brama w Malborku - arcydzieło sztuki średniowiecznej

Przed wejściem do kościoła pw. Najświętszej Marii Panny na Zamku Wysokim w Malborku, znajduje się najstarszy portal z 1280 roku, nazywany Bramą Złotą. Górna część portalu to figuralne przestawienie „Przypowieść o Pannach Mądrych i Pannach Głupich”, która jest rzeźbiarską metaforą Sądu Ostatecznego.

Elementy dekoracyjne Bramy to  kamienne dziki, centaury, syreny, kozły, ozdobione gałązkami winnej latorośli. Bracia krzyżaccy siedmiokrotnie w ciągu doby wchodzili tą Brama do najważniejszego kościoła zakonnego.

Najstarsze cmentarzysko kurhanowe w Uniradzu – podróż do przeszłości

W okolicach Gołubia na Kaszubach, w nieco odludnym lesie znajduje się ogromne cmentarzysko kurhanowe, na którym sklasyfikowano 2763 kurhanów. Najstarsze pochówki pochodzą z epoki brązu, a najmłodsze z okresu wczesnego średniowiecza. Cmentarzysko to było zatem miejsce pochówku przez blisko 2000 lat. Niedaleko  leśniczówki Uniradze, zaczyna się ścieżka edukacyjna. Na obszarze 6 km2 znajdują się zespoły trzech kurhanów.

1. Kurhany kamienno-ziemne z wewnętrznym kręgiem kamiennym. Prochy ludzkie składano w kamiennych urnach zwanych popielnicami. Obok urn składano broń i ozdoby wykonane z brązu. To najstarszy typ kurhanów, przypisywany przez archeologów ludności kultury łużyckiej, datowany jest na epokę brązu tj. 1100-1000 lat p.n.e.
2. Grób skrzynkowy – wykonany z płaskich kamieni i przykryty kamienną płytą. W komorze wypełnionej piaskiem złożono urnę z prochami zmarłego oraz jego szatami i ozdobami. Datowany jest na epokę żelaza VIII – III w. p.n.e
3. Kurhan kamienno – ziemny, którego wnętrze podzielono kamiennymi murkami na komory. W każdej z nich były szczątki zmarłych, obok których składano różne przedmioty: nóż, szydło, ozdoby. Ten rodzaj kurhanu pochodzi z okresu wczesnego średniowiecza (X-XI w.).

Zbiornik Zapora (Mylof) - zbiornik wodny w miejscowości Zapora

Sztuczny zbiornik retencyjny, znajduje się na początku Wielkiego Kanału Brdy. Zbudowany został przez władze Prus w 1849 roku w celu nawadniania łąk oraz transportu drewna z Borów Tucholskich. Zapora, nosząca niegdyś nazwę Mylof, jest najstarszą zaporą wodną w Polsce. Działa ona nieprzerwanie do dziś piętrząc wody rzeki Brdy.

Nad Zbiornikiem Zapora znajduje się elektrownia wodna. Zapora wodna rozdziela wodę rzeki Brdy na jej koryto właściwe oraz Wielki Kanał Brdy. Przebiega tędy szlak kajakowy rzeki Brdy. Środkowy odcinek szlaku kajakowego  pomiędzy Przechlewem, a Mylofem (Zaporą) doskonale nadaje się na spływy rodzinne.

Czytaj więcej: Wielki Kanał Brdy – kajakiem (Szlak Zabytków Hydrotechniki)

                           Zapora Mylof (Szlak Zabytków Hydrotechniki)

Drewniany skansen we Wdydzach - najstarsze muzeum na wolnym powietrzu

Nad brzegiem jeziora Gołuń można odwiedzić najstarsze powstałe w 1906 roku muzeum na wolnym powietrzu. Założycielami tego zrodzonego z pasji muzeum byli Teodora i Izydor Gulgowscy. Obecnie Muzeum stanowi obszar parku etnograficznego o powierzchni 22 ha.  Zgromadzono w nim ponad 50 budynków charakterystycznych dla wiejskiego krajobrazu Kaszub, Kociewia i Borów Tucholskich z okresu od XVII do XX wieku.

Odwiedzający je turyści mogą przenieść się do minionych epok, zajrzeć do wnętrz chałup i dworów szlacheckich, zasiąść w szkolnej ławie, pospacerować w otoczeniu wiatraków, kościołów, warsztatów i budynków gospodarczych. Prowadzone przez muzeum warsztaty i pokazy pozwalają jeszcze głębiej zanurzyć się w świat historii i dawnych, jakże innych, lat.

Czytaj więcej: Muzeum – Kaszubski Park Etnograficzny im. Teodory i Izydora Gulgowskich we Wdzydzach

Jarmark św. Dominika w Gdańsku – największy pchli targ

W 1260 roku za zgodą papieża Aleksandra IV, gdańscy dominikanie zaczęli udzielać odpustów w dniu święta ich patrona. Najstarsza handlowa i artystyczno –  rzemieślnicza impreza będąca zarazem największym pchlim targiem w Europie odbywa się w historycznym centrum  Gdańska. Ulice na trzy tygodnie zmieniają się w strefy kolekcjonerów, artystów, polskich projektantów mody, grafiki i plakatu oraz kulinarną w odsłonie regionalnej i międzynarodowej.

Klub żeglarski – Charzykowy kolebką polskiego żeglarstwa

W uroczym rejonie Borów Tucholskich grupa mieszkańców Chojnic w 1919 r. założyła Towarzystwo Przyjaciół Żeglarstwa, które w 1922 roku oficjalnie przekształcono w Klub Żeglarski Chojnice. Czyni to chojnicki klub najstarszym klubem żeglarskim w Polsce. Tradycje żeglarskie na jeziorze Charzykowskim sięgają już ponad 100 lat.  To tu, w 1920 roku zorganizowano również pierwsze regaty w Polsce. W tamtym okresie, kiedy zimy były srogie, na zamarzniętej tafli jeziora organizowano zawody bojerów.

Jezioro Charzykowskie jest nadal doskonałą bazą wypadową dla wodniaków na żaglach, w kajaku i łódce. Żeglarska brać może spotkać się w trakcie festiwalu piosenki żeglarskiej „Shanties” w Charzykowych. Oklice jeziora to jest też doskonałe miejsce na piesze i rowerowe wyprawy do Borów Tucholskich.

czytaj więcej: Żeglowanie po jeziorze Charzykowskim

Latarnia morska na Przylądku Rozewie – pomorska biało czerwona

Niedaleko Władysławowa, w Nadmorskim Parku Krajobrazowym znajduje się wybudowana w 1822 roku tzw. „stara latarnia”. Zbocza klifu w jej okolicy porastają stare, wysokie, strzeliste buki. Z tego powodu latarnię podwyższono, aby drzewa te nie przysłaniały jej światła. Obecnie ma ona 33 metry wysokości. Jej otynkowaną i pobieloną podstawę wzniesiono z cegieł i kamieni polnych.

Górna część natomiast ma kolor czerwony, a sam pierścień jest metalowy. Nadawany z latarni sygnał widoczny jest z odległości 26 mil morskich. Nosi ona imię Stefana Żeromskiego, pisarza który ją odwiedził podczas zbierania materiałów do swojej książki „Wiatr od morza”. W latach 70’ XX wieku wpisana została do rejestru zabytków i w sezonie letnim jest udostępniona do zwiedzania.

czytaj więcej: Latarnia morska Rozewie (Szlak Latarni Morskich)

Najstarszy Leśny Ogród Botaniczny – arboretrum w Wirtach

Niedaleko Starogardu Gdańskiego na Kociewiu, w pobliżu Nadleśnictwie Kaliska znajduje się  Arboretum „Wirty” będący najstarszym ogrodem dendrologicznym w Polsce. Powstało w latach 1875 – 1880 i miało służyć jako szkółka i hodowla sadzonek drzew owocowych oraz miejsce doświadczalne dla leśników, w celu sprawdzenia przydatności zadrzewienia terenów leśnych innymi gatunkami roślin z innych stref klimatycznych. Ten wyjątkowy park zajmuje powierzchnię prawie 8 hektarów, która udostępniono jest zwiedzającym. Obecnie można podziwiać w nim ponad 830 gatunków i odmian drzew i krzewów pochodzących z całego świata.

czytaj więcej: Arboretum Wirty, czyli o czym szumią drzewa na Kociewiu

Piwnica Romańska w Gdańsku – dawny element klasztoru

Piwnica przy Placu Dominikańskim jest najstarszym murowanym zabytkiem Gdańska. Powstała w XIII wieku, pełniła rolę  kuchni i refektarza, czyli jadalni dla braci dominikanów przy klasztorze dominikańskim. Zaraz obok w Hali Targowej prezentowane są fundamenty romańskiego kościoła św. Mikołaja. Obecnie jest to oddział Muzeum Archeologicznego.

czytaj więcej: Piwnica Romańska oddział Muzeum Archeologicznego w Gdańsku