Reformacja na początku XVI wieku spowodowała powstanie odłamów Kościoła Katolickiego. Jednym z takich odłamów był anabaptystyczny ruch w Szwajcarii. Osoby należące do tego wyznania nazywały siebie „braćmi”.
Odrzucili oni przede wszystkim chrzest niemowląt uznając go za niezgodny z Biblią. Ruch ten zaczął się rozprzestrzeniać na całą Europę, w szczególności na Niemcy i Niderlandy. W Holandii powstały dwa nurty: radykalny ruch rewolucyjny i pokojowy. Ponieważ nurt radykalny został bardzo krwawo stłumiony, ocaleni jego wyznawcy zaczęli przenosić się do nurtu pokojowego. Jedną z osób, które skupiały rozproszonych wyznawców był ksiądz Menno Simons. Od jego imienia przyjęła się nazwa – mennonici.
Mennonici uznają, ze Pismo Święte jest jedynym autorytetem. Nie uznają zwierzchnictwa Rzymu ani tego, że aby dostąpić zbawienia należy uczestniczyć w obrzędach. Odrzucili chrzest niemowląt na rzecz chrztu osób dorosłych. Nie mogli brać udziału w wojnach ani przyjmować urzędów. Wzrastające represje oraz brak wolnej ziemi spowodowały emigrację grup menonickich między innymi do Rzeczpospolitej Obojga Narodów, która na ówczesne czasy była krajem tolerancyjnym wobec innowierców.
Mennonite cemetery, photo: Pomorskie Travel
Na Żuławach zaludniali oni tereny, które trzeba było najpierw osuszyć, zabezpieczyć przed kolejnymi powodziami i następnie zagospodarować. Na terenach sobie podległych menonici po wielkich powodziach w XVI wieku odnawiali i naprawiali system melioracyjny. Większość menonitów w początkach XVIII wieku wyemigrowała do Rosji. Pozostali pod zaborem pruskim ulegali stopniowej germanizacji, aby opuścić tereny żuławskie w 1945 roku.
Na Żuławach obecnie znajduje się wytyczony Szlak Menonitów, który łączy miejsca powiązane z osobami tego wyznania, z historią ich osadnictwa na tych terenach. Oprócz szlaku, śladem istnienia menonitów są pozostawione przez nich cmentarze na terenie Żuław. W Muzeum Żuławskim znajduje się stała wystawa poświęcona osadnikom z Niderlandów. Przedstawia ona ich problemy, drogę do przystosowana się do nowych warunków oraz ukazuje ich tożsamość kulturowa i religijną.
