Grota Mechowska znajduje się na skraju wsi Mechowo położonej pośród Puszczy Darżlubskiej, 10 km na zachód od Pucka. To jedyna w Polsce i Europie osobliwość geologiczna powstała na terenach nizinnych.
Geneza geologiczna Grot Mechowskich
Geneza powstania Grot Mechowskich jest dość złożona. Materiał twórczy jaskiń oparty jest na gruboziarnistych piaskowcach i zlepieńcach scementowanych spoiwem kalcytowym. Pochodzi on z okresu zlodowacenia bałtyckiego. Morskie wody przesączające się przez złoża wymywały stopniowo najbardziej luźny materiał, tworząc zwiększające się wraz z upływem czasu podziemne pustki.
Partie przyotworowe powstających w ten sposób jaskiń kształtowane były między innymi przez procesy erozji wodnej i działanie procesów eolicznych. Dalsze partie grot powstały w wyniku działania człowieka polegającego na rozkopywaniu i poszerzaniu pierwotnych pustek. Dowodzi temu np. porównywanie istniejących planów jaskiń z różnych lat.
Występujące w Grotach Mechowskich formy naciekowe, niewielkie stalaktyty, żebra i polewy, ze względu na unikatowy charakter, zostały objęte ochroną rezerwatową i od 1955 roku stanowią pomnik przyrody nieożywionej.
Jak i kiedy odnaleziono Grotę Mechowską?
Grota Mechowska Została odkryta w 1818 r. podczas przeprowadzania pomiarów geodezyjnych przez mierniczego Heue’go i do dzisiaj wciąż zachwyca dyskretnym pięknem… Mimo licznych w swojej historii zawałów, ciągle odkopywana, restaurowana, przyciąga rzesze turystów ucząc geologii i promując kaszubską ziemię. Obszar, w obrębie którego powstały Groty, stanowi fragment rozcięcia erozyjnego ukształtowanego w formie obniżenia dolinnego, które przecina wysoczyznę morenową Kępy Starzyńskiej, schodząc ku dolinie Płutnicy.
Turystyczna historia Grot Mechowskich
Pierwszego opisu jaskini dokonał Kleefeld w roku 1829 r. Później, zmienna ludzka pamięć skazała Grotę na zapomnienie, by okresami ponownie wykorzystywać ich walory w promocji miejsca. W 1910 r. pruski zarząd powiatowy wykupił teren i odrestaurował Grotę. Zaczęła się jej turystyczna historia…
Początkowo chroniona i dostępna była tylko pierwsza część Groty o bogatym rozczłonkowanym przedsionku, natomiast dalszy korytarz z najpiękniejszymi naciekami był wciąż zasypany. W 1948 r. rozpoczęto prace oczyszczające i renowacyjne, a od 1949 r. została udostępniona zwiedzającym. Tradycja lokalna określa jej nazwę w liczbie mnogiej, w nawiązaniu do dwóch wejść i zróżnicowanej słupowej „fasady”. W 1981 r. Grota ponownie uległa zawaleniu. Powołany zespół rzeczoznawców Stowarzyszenia Inżynierów i Techników Górnictwa dokonał merytorycznej ekspertyzy Groty i wskazał szczegółowy plan oraz zakres prac zabezpieczających obiekt. Ponownie wzmocniono sklepienie i odbudowano zniszczone „kolumny”, odkopano korytarze…
Wejścia do Groty, pomiędzy piaskowcowymi słupami znajdują się poniżej poziomu otaczającego je terenu, a dostępne jest z wykonanego wykopu. Strop jaskini tworzą warstwy piaskowca silnie spojonego lepiszczem wapiennym. Ściany to sypki piasek i słupy z piaskowca podobnego jak w stropie. Dno również piaszczyste. Występujące w kilku miejscach w jaskini nacieki przedstawiają się jako jasno zabarwione formy stalaktytowe. Najpiękniejsza izba ociekająca barwnymi mineralnymi spływami zamyka długi, wąski i niski korytarz sięgający prawie 60 m w głąb skarpy. Ta część Groty Mechowskiej z obawy przed zawałem dostępna jest tylko dla speleologów.
W wędrówkach po Pomorzu na pewno warto odwiedzić Mechowo i znajdujące się tutaj Groty Mechowskie. Są one niewątpliwie największą osobliwością przyrody nieożywionej na Niżu Polskim, a nawet Niżu Europejskim. Stanowią rzadki okaz formy, charakterystyczny dla obszarów krasowych, która tu powstała w osadach wodnolodowcowych najmłodszego zlodowacenia. Stanowią cenny pomnik przyrody, który znajduje się w rejestrze obiektów prawnie chronionych.
Opr. na podst. dok. Jan. P. Dettlaff
telefon do przewodnika i opiekuna grot: (58) 673 90 02