Rezerwat obejmuje lasy łęgowe północno-zachodniej krawędzi Pojezierza Kaszubskiego. Ochronie podlegają tu naturalne kompleksy leśne zbiorowisk źródliskowych z występującymi w nich populacjami rzadkich i chronionych gatunków roślin i zwierząt.
Rezerwat „Wielistowskie Łęgi” położony jest na skraju lasu na południe od wsi Wielistowo. Zajmuje obszar 2,89 ha. Zgodnie z obowiązującymi zasadami jego granica oznaczona jest opaską koloru zielonego.
Celem nadrzędnym ochrony jest zachowanie w stanie niezmienionym kompleksu zbiorowisk źródliskowych i lasów łęgowych oraz związanej z tym populacji rzadkich i ginących gatunków roślin i zwierząt.
Warto wyjaśnić, że źródliska powstają w miejscu, gdzie woda trafia na warstwy nieprzepuszczalne a siła hydrostatyczna wypycha ją na powierzchnię. W rezerwacie „Wielistowskie Łęgi” występuje wyjątkowo liczny kompleks nisz źródliskowych.
Dominującym zbiorowiskiem roślinnym są tu lasy łęgowe. Są to żyzne typy lasu, związane z dużym uwilgotnieniem gleby, spotykane najczęściej w dolinach rzecznych, z olszą, dębem i wiązem w drzewostanie.
Z tego typu siedliskami związana jest ciekawa szata roślinna. W rezerwacie zainwentaryzowano ponad 160 gatunków roślin naczyniowych, z czego 3 objęte są ochroną gatunkową. Są to: stoplamek Fuscha, stoplamek plamisty oraz wawrzynek wilczełyko. 8 gatunków roślin zaliczono do grupy ginących i zagrożonych w skali regionu. Zwraca też uwagę grupa roślin o podgórskim charakterze.
Tuż przy granicy z rezerwatem znajduje się stanowisko chronionego wiciokrzewu pomorskiego – jedyne na tym terenie.
Kwitnący wawrzynek wilczełyko, fot. J. Kuczyńska, Nadleśnictwo Strzebielino
Na obszarze rezerwatu od szeregu lat nie prowadzi się żadnych prac a liczne źródliska, wywroty i złomy nadają mu naturalny i dziki charakter. Od dawna zachodzą tu jedynie procesy naturalne. Teren rezerwatu to doskonały poligon dla naukowców i obserwacji procesów oraz zmian zachodzących w tego typu zbiorowiskach roślinnych i układach hydrologicznych.
Z uwagi na grząski charakter terenu rezerwat nie nadaje się do udostępnienia turystycznego.
