Dom z wieżyczką przy ulicy Goyki w Sopocie to jedna z najbardziej charakterystycznych i rozpoznawalnych budowli w tej nadmorskiej miejscowości. Znajdujący się na skrzyżowaniu ulic Goyki i 3 Maja, budynek ten wyróżnia się swoją wieżyczką, która przypomina o średniowiecznych zamkach i pałacach.
Historia sopockiego „Zameczku”
W 1877 roku rozpoczęto budowę, wymarzonej willi Freidricha Wilhelma Jünckego, kupca i właściciela składów wina w Gdańsku. Był on też właścicielem restauracji Ratskeller, mieszczącej się w piwnicach Dworu Artusa w Gdańsku oraz kolekcjonerem sztuki.
Jak na konesera wina przystało, w „Zameczku” zaprojektowano specjalną piwniczkę na wino. Ponad to na poziomie piwnicy znajdowały się kuchnia, spiżarnia, skład na węgiel i pokoje dla służby.
Głównym wejściem z podwórza wchodziło się do reprezentacyjnego holu, skąd można było przejść do jadalni, salonu i pokoju dziennego. Pierwsze piętro stanowiło już tylko przestrzeń prywatną, tu usytuowano się sypialnie pana i pani domu, pokój córki połączony z pokojem guwernantki, garderoba, gabinet i łazienki.
Strych był wykorzystywany jako suszarnia, a dodatkowo były tu pomieszczenia dla służby. Czteropiętrowa wieża z iglicą, była elementem charakterystycznym tej posiadłości, dlatego zaczęto nazywać go Domem z Wieżą lub Zameczkiem. Drewniane tarasy i balkony dodawały uroku tej rezydencji, którą otaczał dwuhektarowy park. Staw, oranżeria, winiarnia, oficyna dla ogrodnika, powozownia były kolejnymi inwestycjami właściciela.
Losy Willi Jünckego
1877-1903 rodzinna rezydencja. Po śmierci Freidericha mieszkała tam wdowa po nim Amanda wraz z adoptowaną córką Elise Pauline. Od 1922 roku parter willi wynajmował Herald Koch, konsul Wolego Miasta Gdańska.
Na lata 1941-1942 przypada mroczny epizod w historii charakterystycznego budynku – w tym czasie willa należała do NSDAP. Dla odmiany w okresie 1945-1957 działał tu żłobek, następnie cały budynek przeznaczono na mieszkania komunalne. Po latach willę poddano gruntownej renowacji, włącznie z odtworzeniem oryginalnych elementów wnętrza i architektury. Przy wjeździe na posesję, w miejscu dawnej powozowni otwarto bibliotekę.
W 2019 roku powołana została instytucja kultury Goyki 3 Art. Inkubator. Instytucja, która ma zajmować się upowszechnianiem kultury, edukacji kulturalnej i wspieraniem środowisk twórczych zarówno lokalnych, krajowych, jak i zagranicznych. Od 2021 Inkubator ma tu swoją stałą siedzibę.
Wydarzenia na Goyki 3
Na Goyki 3 – organizowane są m.in. Festiwal Literacki Sopot, zwiedzanie willi z przewodnikiem, debaty, spotkania autorskie, warsztaty twórcze. Mieszczą się tu pracownie artystyczne, a także pomieszczenia biurowe i wielofunkcyjne – udostępniane artystom na czas realizacji ich projektów. W czytelni można poczytać książki o sztuce, kulturze i prasę. Parter przeznaczono na sale wystawiennicze i przestrzenie ekspozycyjne, a w piwnicy znajdą się pracownie sitodruku.
Szczegółowe informacje na temat odbywających się tu wydarzeń znajdziecie na stronie Goyki 3 Art. Inkubator
