Tczew jest jednym z najstarszych miast na Pomorzu Gdańskim. Pierwsza wzmianka źródłowa o osadzie Trsow kojarzona z Tczewem pochodzi z 1198 r.
Do najciekawszych zabytków należy kościół Farny z XIII w. oraz Mosty Tczewskie. Tczew to także miasto najstarszej na ziemiach polskich rady miejskiej – rajców miejskich wspomina się w dokumentach już w 1258 r., a więc dwa lata przed lokacją miasta, której dokonał książę Sambor II.
Do najwybitniejszych dawnych mieszkańców miasta należał Jan Reinhold Forster (1729-1798), znany geograf i przyrodnik, uczestnik drugiej wyprawy kpt. J. Cooka dookoła świata. Do dzisiaj istnieje kamienica, w której się urodził (pl. Hallera 4).
Najciekawsze zabytki Tczewa:
Zabytkowe mosty przez Wisłę
Wiślane mosty stanowią szczególną atrakcję Tczewa, jako pierwszy, w latach 1851-1857, powstał most drogowy i był wówczas jednym z najdłuższych na świecie (837 metrów długości). Jego budowa kosztowała 4 miliony talarów. Kamień węgielny pod budowę położył Fryderyk Wilhelm IV. Most początkowo miał dziesięć wież i dwie bramy wjazdowe z pięknymi portalami – do dzisiaj pozostały jedynie cztery wieże. Drugi most, kolejowy, powstał w latach 1888-1890.
Centrum Wystawienniczo-Regionalne Dolnej Wisły
To placówka promujących dziedzictwo regionu Kociewia, tu też jest punkt informacji turystycznej.
Centrum realizuje działalność wystawienniczą, związaną z gospodarczymi pamiątkami wykorzystania Wisły przez wieki, ale także jest miejscem działań organizacji pozarządowych na rzecz utrwalania i upowszechniania regionalnej kultury Kociewia. Centrum proponuje m.in. wystawy, lekcje regionalizmu i historii, spacery po mieście, warsztaty artystyczne.
Tu swoje ekspozycje otworzyło Muzeum Wisły, będące oddziałem Narodowego Muzeum Morskiego w Gdańsku. To jedyne w Polsce i czwarte na świecie muzeum poświęcone rzece.
Układ lokacyjny Starego Miasta
Przetrwał od czasów średniowiecza niewiele zmieniwszy się przez wieki. Stare, wąskie ulice: Garncarska, Kościelna, Podmurna, Rybacka i Zamkowa zachowały nie tylko swoje nazwy lecz i urok minionych stuleci.
Plac Hallera jest centralnym punktem Starego Miasta Tczewa. Otaczające go secesyjne kamienice pochodzą z XIX i XX w. Ciekawostką może być fakt, że większość z nich ustawiono na średniowiecznych fundamentach.
Pozostałości murów obronnych
Tczew już w XII w. był otoczony wałami o konstrukcji ziemno-drewnianej. W XIV w. wybudowano nowe mury obronne z cegły, wzmocnione basztami i wieżami. Ich długość wynosiła około 1270 m. W XVI w. miasto miało 5 bram, w tym 2 furty oraz 12 wież i umocnionych baszt.
Po XIV-wiecznych murach przetrwały do dziś jedynie fragmenty przy ul. Zamkowej, Wodnej, Rybackiej, Podmurnej, Krótkiej i J. Dąbrowskiego.
Kościół farny pw. Podwyższenia Krzyża Świętego
To najstarszy zabytek w mieście. Pochodzi z XIII wieku. Jest to trzynawowa świątynia zbudowana w stylu nadwiślańskiego gotyku z barokowym wystrojem wnętrz. W 1993 r., podczas remontu, odkryte zostały trzy zamurowane wnęki, a w niszach ujawniły się kolejne warstwy malowideł.
Najstarsza z nich, pochodząca z XV w. to fresk świętych niewiast: Katarzyny, Elżbiety, Heleny, Ireny, Jadwigi Śląskiej, Genowefy i Doroty. Każda ze świętych trzyma w dłoniach swoje atrybuty – wrzeciono, koszyk, kościół, krzyż itp. Rzadko w średniowiecznej sztuce sakralnej przedstawiano wyłącznie postacie kobiet. Farę kilkakrotnie niszczyły pożary. W 1982 r. spłonęła najwyższa część wieży – drewniana dzwonnica. Po odbudowie szczyt wieży jest murowany. Znajdują się tam, umieszczone w 1985 r., cztery dzwony: Odkupiciel Człowieka, Maryja, Jan Paweł II oraz Wacław.
Wiatrak typu holenderskiego z XIX w.
Drewniany, podmurowany, z obrotową głowicą; zrekonstruowany w 1950 r. wiatrak jest turystycznym unikatem pomorskiego krajobrazu miejskiego. Posiada rzadko spotykane pięcioramienne skrzydło i obrotową głowicę. Od 1983 r. znajduje się w rękach prywatnych. Wizerunek wiatraka stanowi logo miasta.