W 1919 r. większość terenów dawnego kurortu Westerplatte zakupił polski rząd, zlikwidował kurort i rozpoczął budowę eksterytorialnej Polskiej Wojskowej Składnicy Tranzytowej (1921-1939). Miała ona uniezależnić Polskę od utrudnionych operacji przeładunkowych w gdańskim porcie.
Westerplatte, Placówka Prom, fot. Pomorskie Travel
Od założenia do kapitulacji Składnicy
W latach 1924-1936 prowadzono rozległe prace budowlane. Decyzją Rady Ligi Narodów ten teren był eksterytorialny, stąd wszelkie prace nad wzmocnieniem wartowni i placówek prowadzono nie oficjalnie. Powstały basen amunicyjny, magazyny amunicyjne, stacja kolejowa, studnia artezyjska, linia telefoniczna, elektrownia, koszary, wartownie, schrony i kabiny bojowe.
Znakomite rozlokowanie i rozbudowanie infrastruktury (dodatkowy zewnętrzny pierścień obronny złożony z placówek, zasieki, potykacze), nielegalne zwiększenie i zmiana składu osobowego załogi (ok. 210 żołnierzy) wiosną 1939 r., sprawiły, iż obsadzony przez polskich żołnierzy żołnierzy półwysep przez pierwszych 7 dni września 1939 r. bohatersko odpierał ostrzał okrętu szkolnego Kriegsmarine
Schleswig-Holstein, niemieckiej piechoty, atak bombowy junkersów wysłanych ze Słupska, ostrzał z baterii haubic, moździerzy, ciężkich karabinów maszynowych, torpedowca i trałowca.
Major Henryk Sucharski, 7 września 1939 r. podjął decyzję o kapitulacji – rannych odwieziono do gdańskich szpitali, a załogę do stalagów
i oflagów.
Westerplatte, pomnik, fot. Pomorskie Travel
Okres powojenny
Po wojnie odsłonięto tu symboliczny cmentarz obrońców (1946), postawiono czołg T-34 (1962, usunięty 2008), na usypanym kopcu posadowiono 25-metrowy granitowy pomnik Obrońców Wybrzeża. Według projekty A. Haupta i F. Duszeńko, H. Kitowski), kształtem przypominający wbity w ziemię bagnet lub miecz (1966) oraz przesunięto Wartownię nr 1, co uratowało ją przed zniszczeniem (1967).
W 2003 r. Pole Bitwy na Westerplatte zostało uznane za Pomnik Historii rozporządzeniem Prezydenta RP z 22 sierpnia 2003.
Tego pomnika juz nie ma. Na miejscu Wartowni nr 5, jest tworzony nowy Cmentarz Obrońców.
Cmentarz Westerplatte, fot. Pomorskie Travel
Westerplatte, koszary z zewnątrz, fot. Pomorskie Travel;
Pole bitewne na Półwyspie Westerplatte w Gdańsku wraz z obiektami:
1. Wartownia nr 1
2. Wartownia nr 3
3. Koszary – wartownia nr 6
4. Placówka „Fort”
5. Placówka „Elektrownia”
6. Placówka kpr. Szamlewskiego
7. Wieża obserwacyjna i bunkier
zostały 17.05.2001 r. decyzją Pomorskiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków wpisane do rejestru zabytków województwa pomorskiego.
Miejsca te można zwiedzać do dziś
Przebieg Szlaku Turystycznego "Westerplatte", źródło Gdansk.pl
