W sercu małej, spokojnej wsi stoi niezwykły kościół. To świątynia pod wezwaniem Bożego Ciała w Pręgowie. Wystarczy jedno spojrzenie, żeby zakochać się w tym miejscu.
Surowe, kamienne mury pięknie kontrastują z łagodnymi wzniesieniami okolicznych lasów, a ozdobne ogrodzenia na starym cmentarzu dodają sielskiemu krajobrazowi romantycznej aury.
Kościół w Pręgowie został najprawdopodobniej zbudowany przez Krzyżaków w pierwszej połowie XIV w., choć jak informował po wizytacji w 1583 r. bp Hieronim Rozdrażewski: ” Dokumenty konsekracji nie są znane, tak jak i powstania i budowy kościoła (…)” . Wiemy na pewno, że w 1395 roku wielki mistrz Konrad von Jungingen podarował pręgowską ziemię zakonowi Brygidek z Gdańska.
Pod ich nadzorem na nierównych ścianach kościoła powstawały na przełomie XIV i XV wieku intensywnie kolorowe freski. Malowidła te przetrwały do dziś, choć przez wieki skrywała je gruba warstwa olejnej farby. Odkrycie przez konserwatorów chusty Weroniki, tzw. Veraikonu, w 2009 roku było niezwykłą, choć nie jedyną niespodzianką. Do dziś odsłonięto zaskakujące przedstawienia figuralne i ornamentalne składające się m.in. na sceny z Wielkiego Tygodnia i Sąd Ostateczny. Najbardziej niesamowity i oryginalny wydaje się jednak ognisty smok, Lewiatan, połykający personifikacje grzechów głównych.
Freski to nie jedyne odkrycie o historycznym znaczeniu. W 2010 roku zakończyły się badania archeologiczne, które zaowocowały znalezieniem wielu ciekawych przedmiotów z okresu średniowiecza. Najstarsza okazała się moneta datowana na początek XIII wieku. Sensacją było odkrycie szkieletów dzieci, które na głowach miały mosiężne wianki z jedwabnymi kwiatuszkami, co wskazuje na ich bogate urodzenie.
Kościół w Pręgowie nie należał nigdy do miejsc zaściankowych czy zapomnianych. Sam fakt fundacji fresków wskazuje na bogatego średniowiecznego sponsora. Po 1572 roku parafia w Pręgowie stała się filią Kaplicy Królewskiej w Gdańsku. Posługę duszpasterską pełnił tu m.in. Mikołaj Koss. Działały tu aktywnie liczne bractwa tzw. konfraternie. Jednym z nich było Bractwo Opatrzności Bożej, które w okresie zaboru pruskiego dbało o krzewienie kultury polskiej.
We wnętrzu kościoła znaleźć można kilka ciekawych zabytków np. barokowy ołtarz główny, zwany uprzywilejowanym, stalle z wyobrażeniem Arki Noego, odrestaurowaną ambonę, Tablicę Pręgowskich Bohaterów I Wojny Światowej, obraz św. Rocha – patrona parafii oraz dwie gotyckie kropielnice.
W pobliżu kościoła znajduje się współczesna, kamienna kalwaria, zabytkowa plebania oraz odnowiona w stylu regionalnym salka parafialna zwana przez Kaszubów „Najo Checz”. Od strony wschodniej trafić można na pozostałości starego cmentarza. Zachowały się tu piękne kute elementy ozdobne, z których na szczególną uwagę zasługuje niezwykle realistyczny, rozkwitający kwiat róży. Z parkingu roztacza się widok na Zamkową Górę i rozległą dolinę św. Jana, którą od wieków płynie wartki, górski strumień.
Galeria
