Pruszcz Gdański to niewielkie miasto, które dzieli od Gdańska zaledwie kilka kilometrów. Dla wielu jest to typowa „sypialnia”, ale tak naprawdę to miasto o ciekawej historii mogące pochwalić się zrekonstruowaną Faktorią handlową, atrakcją której nie ma na całym Pomorzu.
O Faktorii
W okresie rzymskim (I-V w n.e.) był jednym z najlepiej prosperujących ośrodków handlowych. Osada ta znajdowała się na Szlaku Bursztynowym w otoczeniu wód jeziora lagunowego, które poprzez Wisłę łączyło się z morzem. Współczesny Międzynarodowy Bałtycki Park Kulturowy Faktoria ze zrekonstruowaną faktoria handlową oraz wybudowanym amfiteatrem, placem zabaw i skateparkiem jest miejscem chętnie odwiedzanym. Odbywają się tu rekonstrukcje historyczne i wiele imprez plenerowych. Wstęp na teren Faktorii jest biletowany.
Faktoria handlowa wzorowana jest na zabudowaniach sprzed 2 tysięcy lat. 1,5 hektara powierzchni wypełniają drewniane rekonstrukcje, wśród nich: Chata Wodza, Hala Targowa, Chata Kowala i Chata Bursztyniarza, krąg kamienny, zagroda dla zwierząt, tor łuczniczy, bulodrom oraz kram kupców. Osada otoczona jest palisadą z czterema wieżami, a do jej wnętrza prowadzi drewniana brama.
Na terenie osady handlowej w czasie prac archeologicznych odnaleziono relikty zabudowy z okresu rzymskiego oraz ozdoby, narzędzia i broń. Głównym towarem handlowym był bursztyn.
Faktoria, fot. faktoria-pruszcz.pl
Chata Wodza
Jest drewnianym domem, który według założeń rekonstruktorów ma łączyć w sobie przeszłość z teraźniejszością. Zewnętrzny wygląd chaty nawiązuje do okresu wpływów rzymskich, a we wnętrzu zorganizowano wystawę wraz ze stanowiskami multimedialnymi. Ukazują one wyniki badań archeologicznych prowadzonych na stanowiskach w Pruszczu Gdańskim. W centralnej części znajduje się mapa dotykowa, prezentująca pobliskie stanowiska archeologiczne począwszy od neolitu aż do czasów nowożytnych. Ponadto wyświetlane są filmy przedstawiające życie dawnych społeczności, jak i prace przy budowie Faktorii.
Chata Bursztyniarza
Chata ta jest rekonstrukcją warsztatu pracy rzemieślnika – bursztyniarza. Pokazane są tu narzędzia, których używał w codziennej pracy oraz przedmioty, które wytwarzał. Odnaleziona w okolicznych stanowiskach biżuteria, wskazuje na precyzję i niebywałe zdolności lokalnych bursztyniarzy. Budynek ten podzielony jest na dwie izby. Przy wejściu są narzędzia do obróbki bursztynu: tokarka, noże, pilniki, krzemienne ostrza, kamienna płyta do wygładzania, świder do wiercenia otworów, filc i skóra z jelenia do ostatecznego polerowania. W drugiej izbie zrekonstruowano warsztat tkacki, palenisko oraz piec. Zobaczymy też jamę zasobową czyli prymitywną spiżarnię, która służyła do przechowywania żywności. Zewnętrzna jama zasobowa, pełniła rolę piwnicy.
Faktoria, fot. faktoria-pruszcz.pl
Chata Kowala
Chata nawiązuje do domostwa z epoki wpływów rzymskich. Przedmioty na wystawie są ręcznie wykonane z drewna i wikliny. Przy wejściu do chaty znajduje się palenisko z miechem oraz drewniane beczki z wodą, służące do hartowania przedmiotów wykonanych przez kowala. Na drewnianym pieńku zobaczymy narzędzia, które używał w codziennej pracy: kowadła, kleszcze, młotki, pilniki, przebijaki i inne.
Sama chata została wykonana z drewna dębowego oraz iglastego. Drewniane podłoże wykonano z dartych desek. W chacie znajduje się typowe wyposażenie domowe. W rogu pomieszczenia jest prostokątne palenisko, łóżko nakryte skórami oraz ręcznie wykonanymi, wełnianymi tkaninami. Obok znajduje się stół oraz skrzynia pełniąca funkcje zarówno ławy do siedzenia jak i skrytki na przedmioty.
Hala Targowa
Hala jest miejscem „spotkań z archeologią”, w ramach zajęć edukacyjnych tzw. żywej historii. Dużą atrakcję są zrekonstruowane stroje z okresu wpływów rzymskich, zarówno zwyczajnych mieszkańców Barbaricum jak i żołnierzy armii rzymskiej. Charakter edukacyjny mają także wyświetlane w hali filmy, prezentujące życie codzienne w osadzie oraz opowiadające o bursztynie – najcenniejszym i najpiękniejszym surowcu pochodzącym z tych terenów. Dla najmłodszych gości został specjalnie przygotowany wykop, w którym mogą szukać skarbów jak prawdziwi archeolodzy.
Faktoria, fot. faktoria-pruszcz.pl
Amfiteatr
Znajduje się na zewnątrz palisady i jest miejscem spotkań z muzyką, teatrem oraz teatrzykami dla dzieci. Faktoria Kultury to cykl weekendowych imprez w letnim okresie. Regularnie wystawiane przedstawienia oraz koncerty mają na celu promowanie sztuki, dostarczanie widzom rozrywki oraz zaprezentowanie mieszkańcom i gościom najnowszych trendów w muzyce i teatrze. Trafny dobór artystów, pomysłowy repertuar i sprawna organizacja stały się wizytówką profesjonalnej i unikatowej imprezy, która zyskuje coraz większą sympatię widzów i grono stałych fanów. Faktoria Kultury jest stałym punktem na mapie turystyki kulturalnej kraju.
