Warowny półwysep Kujawy

Na wcinającym się pomiędzy Jezioro Urzędowe i Miejskie skrawku lądu od co najmniej XII wieku stał gród. Krzyżacy około połowy XIV wieku zakończyli budowę zamku, który zajmował 3 hektary składał się trzech przedzamczy i zamku wysokiego. Części warowni łączyły mosty zwodzone przerzucone ponad fosami. Człuchów stał się siedzibą komturów, a jednym z nich był sam Konrad Wallenrod. Po przejściu ziemi człuchowskiej w ręce polskie do I rozbioru polski był ośrodkiem władzy rozległego starostwa człuchowskiego. W trakcie najazdu szwedzkiego 1655-1660 zamek znacznie ucierpiał, a potem zaczął stopniowo niszczeć.

Ostatecznie król pruski Fryderyk Wilhelm II zezwolił na rozbiórkę budowli na materiał budowlany. Pozwoliło to odbudować się Człuchowowi zniszczonemu przez pożar z 1793 r. Zostały tylko mury przyziemia i ośmioboczna wieża. Dziś pozostałości zamku stanowią Muzeum Regionalne w Człuchowie. W nowoczesnych ekspozycjach przedstawiono zbiory archeologiczne, dzieje zamku i miasta, kulturę ludową tych ziem, a także ciekawe wyroby artystycznej i militarne. Koniecznie trzeba wejść lub wjechać windą na wysoką na prawie 50 metrów wieżę, skąd roztaczają się dalekie widoki na okoliczne jeziora i widoczne daleko na północy wzniesienia garbu pojeziernego.

Przez Lasek Luizy do miasta

Tereny zamkowego półwyspu to w dużej mierze park krajobrazowy nazwany na cześć pruskiej królowej Luizy, której spodobało się to miejsce. Można tu obejrzeć ruiny podzamczy i maszyny oblężnicze. Stąd drewnianą kładką przez trzcinowiska Jeziora Miejskiego dostaniemy się na dawne chojnickie przedmieście, gdzie od XVII wieku mieściła się żydowska osada z synagogą. Stoją tu reprezentacyjne budynki z końca XIX w.: starostwo i stojąca obok poczta dyliżansowa.

Rynek

Niestety większość zabudowy rynku została zniszczona podczas walk wojsk radzieckich w 1945 roku. Po rewitalizacji w 2005 roku zyskał jednak na malowniczości. W narożniku placu stoi kościół św. Jakuba z 1647 roku, który ufundował starosta Jakub Wejher (tak to ten, który założył Wejherowo).

Wodne atrakcje

Człuchów leży nad czterema jeziorami. Nad największym z nich, Jeziorem Rychnowskim, znajduje się Ośrodek Sportu i Rekreacji. Latem czynny jest tu mały park wodny dla dzieci, park linowy strzeżone kąpielisko i wypożyczalnia sprzętu wodnego. Po wcześniejszym umówieniu można nawet popłynąć w rejs tratwą i zrobić piknik na środku jeziora.

ZOO i park rozrywki

Na zachodnich rubieżach Człuchowa, a właściwie w Sieroczynie znajduje się kompleks handlowo-rozrywkowy CANPOL. W ogrodzie zoologicznym żyje tu około 100 zwierząt, w tym tygrysy, zebry, wielbłądy i hipopotamy karłowate. Wstęp do zoo jest darmowy. Latem otwarty jest park rozrywki, gdzie znajdziemy m.in. tor gokartowy, karuzele i kolejki.