W mieście Bytów atrakcji turystycznych nie brakuje! Jedną z nich jest zamek krzyżacki, można się także wybrać na wycieczkę Traktem Młyńskim, podziwiać średniowieczny układ urbanistyczny miasta, a na jego finiszu zobaczyć oryginalny most kolejowy nad rzeką Borują. Zapraszamy do poznania Bytowa i jego atrakcji z bliska.
Most kolejowy nad rzeką Borują
Bytów to miasto, które jest sukcesywnie rozbudowywane, modernizowane i wydaje się coraz piękniejsze. Osiąga także większe znaczenie zarówno jako ośrodek administracyjny, gospodarczy, jak i turystyczny. Mieszkańcy z troską i dbałością o każdy detal odnoszą się do zabytków, dzięki którym miasto jest atrakcyjne dla turystów. Ciekawe miejsca wabią do Bytowa. Most zbudowany został na wzór rzymskich akweduktów i łączy brzegi jaru z rzeką na dnie.
Konstrukcja mostu wzorowana jest na rzymskich akweduktach i składa się z sześciu potężnych, ceglanych przęseł łukowych. Opierają się one na murowanych granitowych podporach. U szczytu każdego filaru znajduje się okrągła płaskorzeźba wykonana z piaskowca. W ozdobnych ramach zobaczyć można charakterystyczne emblematy kolei pruskich, dwa herby Bytowa, herb Pomorza, oraz herby Rzeszy i Prus.
Jedna z wersji historii mówi, że na moście nigdy nie położono torów i nie przejechał po nim żaden pociąg … Istnieje takie prawdopodobieństwo, że wskutek błędnie poprowadzonej linii kolejowej, która miała łączyć Bytów z Miastkiem, budowniczy nie trafili z torami w most. Historia ta wydaje się dość możliwa, zwłaszcza że około 150 metrów dalej znajduje się sztuczny nasyp kolejowymi, po którym poprowadzono linię kolejową.
Zamek krzyżacki w Bytowie
W XIV wieku Bytów staje się częścią Państwa Zakonnego Krzyżaków. Same początki miasta Bytowa sięgają wczesnego średniowiecza. Istniał w tym miejscu gród, o którym wspomina Gall Anonim i nazywa w swojej kronice (z łaciny) Bitom. Dawny gród znajdował się ok. 500 metrów na zachód od dzisiejszego zamku i zwany był wówczas Smolarnią.
Najstarszy zapis nazwy miasta pochodzi z 1321 roku, kiedy Bytów stał się prywatną własnością rodu von Behr. Po 8 latach Ziemie Bytowskie wraz z miastem oraz grodem odkupił Zakon Krzyżacki i zbudował ogromny, majestatyczny zamek warowny. Dzisiaj w zamku jest hotel i restauracja, można zatrzymać się na nocleg lub zjeść wspaniałe potrawy kuchni polskiej i nie tylko. Część zamku zajmuje muzeum i biblioteka ze starymi manuskryptami – ciekawe miejsca do zobaczenia. W zamku swoją siedzibę ma Muzeum Zachodnio-Kaszubskie z licznymi zbiorami i dziełami od miejscowych twórców.
Na parterze pomieszczenia niegdyś zajmowali knechci i służba. Obecnie znajduje się wystawa etnograficzna, prezentująca życie codzienne Kaszubów. Wystawa jest podzielona na części, które są poświęcone uprawie ziemi, hodowli zwierząt, a także rzemiosłom, m.in. tkactwu, plecionkarstwu, kowalstwu i kołodziejstwu.
Na pierwsze i drugie piętro prowadzą kręte schody, które pokonują zwiedzający, by zapoznać się z historią zamku i dziejami Ziemi Bytowskiej. Uwagę przyciągają informacje o rodzie Gryfitów, władających tą ziemi.
Na drugim piętrze rozlokowane są wystawy czasowe. Na poddaszu można podziwiać współczesne kaszubskie dzieła sztuki. Trasa zwiedzania zamku prowadzi również do jednej z baszt i na mury obronne.
Bytowskie Muzeum Zachodnio-Kaszubskie na zamku
Przekonać się o wielkości zamku mogą turyści, którzy odwiedzą to miejsce. Na fotografiach nie zobaczymy całego majestatu ze względu na bujne drzewa porastające podnóże warowni. Dopiero na Dziedzińcu widać, jak ogromną twierdzę zbudowali Krzyżacy. Muzeum Zachodnio-Kaszubskie wykorzystuje rozmach budujących zamek na swoją siedzibę.
Przez cały okres dziejów Bytów był miastem wielonarodowościowym. Do końca wojny, do roku 1945 mieszkańcami Bytowa byli Kaszubi, Polacy, Niemcy, a w latach trzydziestych XX wieku również Żydzi. Na mocy traktatów Bytów został przyznany Polsce. Niemiecka społeczność, mimo że stanowiła największy procent ludności Bytowa, została zmuszona do opuszczenia miasta. W ich miejsce osiedlili się Polacy z Kresów, Kaszubi, a po 1947 roku przybyli Ukraińcy z akcji „Wisła”.
W 1945 roku znaczna część (około 60%) zabudowy centrum Bytowa została zniszczona przez wojska radzieckie. Ruiny kościoła katolickiego przypominają mieszkańcom o tych tragicznych wydarzeniach.
Ślady międzynarodowych wpływów na Ziemi Bytowskiej znajdziemy w twórczości artystycznej i dziełach zgromadzonych w muzeum. Historia miasta ma tu swoje odzwierciedlenie w rzeźbach i malarstwie.
Przy Bytowskim Rynku
Ciekawą atrakcją dla miłośników architektury jest greckokatolicka cerkiew św. Jerzego – dawny zbór ewangelicki z 1685 roku. W jego wnętrzu znajdują się rzeźbione barokowe stalle, ikonostas (tzw. carskie wrota) oraz barokowe tabernakulum, które zostało przywiezione przez przesiedleńców z Surochowa koło Jarosławia na Podkarpaciu. W Bytowie zamieszkiwała społeczność międzynarodowa i wielowyznaniowa. Mamy tego ślady do dziś.
Przy bytowskim rynku natomiast warto zobaczyć trzy domy z XVIII wieku. Stoi tam samotna ceglana wieża. Jest to relikt zniszczonego w 1945 roku gotyckiego kościoła św. Katarzyny, w którym swoją siedzibę ma Muzeum Historii Miasta. Duże wrażenie na odwiedzających miasto robi „nowy” kościół św. Katarzyny – eklektyczna budowla z rozbudowaną fasadą i wysmukłą wieżą z połowy XIX wieku.
Okolice Bytowa – co warto zobaczyć?
W okolicy Bytowa znajdziemy wiele ciekawych atrakcji i miejsca warte zobaczenia. Doskonały widok zapewnia Góra Siemierzycka oddalona od Bytowa o około 10 km, w pobliżu wsi Rekowo i Płotowo. Jest to najwyższe wzniesienie na Pojezierzu Bytowskim, a na jej szczycie zbudowana została wieża z tarasem widokowym.
W poszukiwaniu wiejskich klimatów i chęci przebywania bliżej natury warto skierować się w kierunku wsi Płotowo. Znajdują się tam dwa obiekty turystyczne, udostępnione dla zwiedzających. Pierwszy z nich to Muzeum Szkoły Polskiej oraz Zagroda Styp-Rekowskich. To znany ród szlachecki na Kaszubach, który ma swój wkład w zachowanie polskości tych ziem.
Nieistniejący już dziś drewniany dworek rodziny od XVIII wieku był ostoją dla Polaków na Ziemi Bytowskiej. Członkowie rodu swoją postawą i czynami skutecznie wspierali Kaszubów bytowskich w opieraniu się germanizacji. W zrewitalizowanym budynku znajduje się ekspozycja historyczna poświęcona rodzinie Styp-Rekowskich i dziejom wsi Płotowo.
W miejscowości Pyszno oddalonej od Bytowa o 12 km w rezerwacie Bukowa Góra znajdziemy jedyny na Pomorzu ewangelicki cmentarz leśników. Najstarszy grób należy do pochowanego tu w 1874 roku nadleśniczego z pobliskiego Sierzna o godności Otto Heinrich Smalian. Na kamiennym obelisku wyryto inskrypcję, która w polskim tłumaczeniu brzmi: „Tu, pod tym kamieniem, w swoim ukochanym gaju spoczywa Pan Otto Heinrich Smalian, królewski nadleśniczy, urodzony 18 września w Stralsundzie, zmarły 17 lutego w Sierznie”. Na leśnym cmentarzu zachowały się rzadko spotykane wysokie, żeliwne krzyże.
Jezioro Jeleń i jeziora na Pojezierzu Bytowskim
Pojezierze Bytowskie to wspaniałe miejsce na wypoczynek w naturze, w ciszy i spokoju Kaszub. Jeziora na Pojezierzu Bytowskim są krystalicznie czyste i malowniczo położone wśród łagodnych pagórków porośniętych roślinnością. Obfitość lasów, terenów czystych ekologicznie, rzek i jezior sprawia, że zwolennicy wypoczynku w ciszy znajdą tu wspaniałe schronienie.
Jezioro Jeleń znajduje się w północnym rejonie Bytowa i służy przede wszystkim rekreacji i turystyce. Przyciąga także spragnionych dobrego jedzenia do miejscowej restauracji o tej samej nazwie. Bazę noclegową stanowią niewielkie pensjonaty z regionalną kuchnią i ośrodki z hotelami oraz domkami letniskowymi typu bungalow.
Warto przyjechać w te strony na weekend lub na dłużej i cieszyć się klimatem oraz urodą Kaszub.
