Wycieczki krajoznawcze stają się w ostatnim czasie coraz bardziej popularną formą spędzania wolnego czasu. Weekendowe wypady po Polsce i zwiedzanie nieznanych miejscowości to przyjemne i rozwijające zajęcie dla ludzi w każdym wieku. Nie wszystkie interesujące miejsca błyszczą na mapie tak jasno, jak Kraków, czy Gdańsk. Kiedy już zaliczymy sztandarowe atrakcje, czas na indywidualne poszukiwanie perełek turystycznych. Na liście miejsc do odkrycia z pewnością warto umieścić Starogard Gdański.

Starogard Gdański - stolica Kociewia

Starogard Gdański to główny ośrodek Kociewia, krainy etnograficzno-kulturowej, która jest częścią Pomorza. Odkryć tu można ślady Krzyżaków, a także wczesnośredniowieczną osadę, która znajduje się w niedalekiej odległości od miasta. Jeżdżąc po Polsce w poszukiwaniu dawnych tradycji, kultury i krajobrazów nie sposób pominąć tak piękny region, jakim jest Kociewie. Kraina leży na granicy dwóch województw: pomorskiego i kujawsko-pomorskiego.

Od wschodu linią wyznaczającą obszar Kociewia jest Wisła. Pozostałe granice nie są tak oczywiste. Przenikają się to bowiem kultury trzech grup etnicznych Kociewiaków, Kaszubów i Borowiaków. Nie tak łatwo jest je rozdzielić terytorialnie, jednak żaden Kaszub, czy Kociewiak nie da się wrzucić do jednego worka. Warto zapamiętać, że Kociewie to nie to samo co Kaszuby, które mają dostęp do morza, język, alfabet i odrębne zwyczaje. Wycieczkę po najsłynniejszym regionie Pomorza – Kaszubach zostawimy na inny wyjazd.

Nigdzie nie dowiemy się tyle o Kociewiu, co w Muzeum Ziemi Kociewskiej, które mieści się w Starogardzie Gdańskim w pobliżu Parku Miejskiego, nad rzeką Wierzyca.

Muzeum Ziemi Kociewskiej Starogard Gdański ul. Boczna 2

W Starogardzie Gdańskim w Muzeum Ziemi Kociewskiej zabytki prezentowane są przy ul. Bocznej 2 na wystawach stałych: archeologicznej, etnograficznej i historycznej, oraz w Basztach: Narożnej i Gdańskiej. Przy odrobinie szczęścia trafimy na ciekawe wystawy czasowe, które są organizowane w Ratuszu Miejskim. Informacje o wystawach i godzinach otwarcia muzeum znajdziemy na stronie muzeumstarogard.pl.

Muzeum to jednocześnie tętniący życiem ośrodek działalności oświatowej i kulturalnej. Prowadzi lekcje dla młodzieży z tematów poświęconych archeologii, historii i etnografii oraz prelekcje i odczyty. Można skorzystać z wycieczki po mieście z przewodnikiem i pokazów dawnych form wytwarzania produktów regionalnych.

Pamiątki i książki o regionie

Lokalny, muzealny sklepik jest świetnie zaopatrzony w pamiątki. Można tu nabyć rzeźby lokalnych artystów, książki o regionie, kubki z nadrukami, świeczki, magnesy, breloczki i wiele innych przedmiotów. Jest także kawa i herbata „Kociewska Łąka”, która będzie przyjemnym wspomnieniem wizyty w Starogardzie Gdańskim. O tym, co ciekawego dzieje się w programie, muzeum informuje na swoim fanpage.

Do pobrania

Atrakcje historyczne w mieście

W centrum Starogardu Gdańskiego znajdują się tablice, które wyznaczają trasę spaceru po szlaku turystycznym „Korona i Krzyż”. Prowadzą przez najciekawsze zabytki miasta i opisują dawną historię miejsc. Informacje o zabytkach w formie PDF są do pobrania (16 stron) ze strony organizacji turystycznej. W ten sposób spacer po historii miasta i pomiędzy jego zabytkami pomoże nie pominąć żadnej ważnej budowli. Królewskie miasto nad Wierzycą, jakim jest Starogard Gdański to atrakcja najwyższej klasy dla miłośników historii.

Do Starogardu Gdańskiego na rowerowy weekend

Zwolennicy dwóch kółek znajdą  w sierpniu, mogą wziąć udział w Kociewsko-Borowiackim Rajdzie Rowerowowym. Szczegółowe informacje publikuje organizator na stronie polskanarowerze.pl.

Przykładowe trasy na wycieczki rowerowe po Kociewiu:

• Szlak Motławski, dystans 36 km, płaski teren
• Szlak Maternów, krótka trasa 15 km, płaski teren
• Szlak Opata Wernera 43 km, przewyższenia 520 m
• Szlak Grzymisława, trasa o długości 99 km i sumie przewyższeń 1230 m

Lokalne specjały – co i gdzie warto kupić?

Liczne atrakcje turystyczne to nie wszystko, co znajdziemy w Starogardzie Gdańskim. Na pewno nie będzie czasu się nudzić. W mieście nie brakuje sklepów, restauracji i cukierni. W tym przypadku sprawdzi się metoda: koniec języka za przewodnika, prowadząca do lokalnych wyrobów, których nie znajdziemy w żadnym innym miejscu.

Do zrobienia zakupów zaprasza Centrum Handlowe Kociewie ul. Lubichowska 14 i Kupiec przy Al. Niepodległości 4, w których warto poszukać lokalnych wyrobów i upominków słynne kociewskie hafty i koronki. W salonie z modą ślubną (ul. Rynek 2) Kamila Froelke – etnografka i projektantka mody tworzy suknie ozdobione na sposób kociewski. Ekskluzywne pokazy kolekcji starogardzianki odbywają się w Rzymie, Berlinie. W ten sposób tradycyjny haft i koronki z Kociewia są nadal żywą kulturą w świecie mody.

Galeria Neptun Starogard Gdański ul. Pomorska 7 oferuje wyroby rzemieślnicze. Na parterze obok marketu spożywczego znajduje się wyspa ze specjałami z regionalnej masarni. To jedyna okazja, aby zaopatrzyć się na weekend w Kindziuk Kociewski, tradycyjnie przygotowane wędzonki, szynki i Pasztet Kociewski. Wystarczy zapytać o wyroby z Kociewia ze znakiem Produkt Polski. Obok stoiska, na rogu znajduje się Piekarnia/Cukiernia Kropek z regionalnymi wypiekami. Punkty sprzedaży chleba, ciastek i lodów wyrabianych według tradycyjnej receptury są w wielu miejscach regionu. Warto zapamiętać nazwę lodziarni i sprawdzić przed zakupami plan galerii.

Jeszcze więcej regionalnych rarytasów z Kociewia

Kociewie słynie z tradycji wyrabiania serów i trzeba przyznać, że są to wyroby, które przyciągają coraz więcej smakoszy w te strony. Po słynne Radostowskie Rarytasy nie trzeba jechać do Radostkowa, gdzie mieści się serowarnia. Sklep firmowy znajduje się w Starogardzie Gdańskim przy Al. Wojska Polskiego 1A i poleca deski serów, ser farmerski z kozieradką, glómzę kociewską (pełnotłusty twaróg), gomółki kociewskie z pietruszką, masło ze słodkiej śmietanki i mleko prosto od kociewskiej krowy.

Serowarnia i gospodarstwo w Radostkowie (około 20 km od Starogardu) serdecznie zaprasza do poznania sposobów rzemieślniczego wytwarzania masła i sera. Krótki wykład farmerski jest połączony z możliwością zobaczenia manufaktury przez okno sklepiku. Nie lada atrakcje turystyczne to poznanie sposobów pozyskiwania surowca i pobyt w oborze, zobaczenie krów, byków i cielaków, a także degustacja wyrobów. Dodatkowo są zapisy na kurs wyrabiania masła i pokaz wytwarzania sera w gospodarstwie.

Starogard Gdański rodzinnym miastem gwiazd sportu

Starogard Gdański jest rodzinnym miastem sportowców, którzy w swoich dyscyplinach sięgnęli po najwyższe trofea. Kazimierz Deyna urodził się w Starogardzie i jest żywą legendą piłki nożnej. Złote czasy polskiej reprezentacji kojarzą się właśnie z tym nazwiskiem. Największym sukcesem zawodnika było złoto dla Polski na Olimpiadzie w Monachium w 1972 r. Wywalczył także srebrny medal na Mistrzostwach Świata i srebro na Igrzyskach w Montrealu w 1976 r. Pamiątkowa tablica poświęcona piłkarzowi znajduje się przy Stadionie Miejskim im. Kazimierza Deyny przy ul. Olimpijczyków Starogardzkich 1. Na teren Stadionu prowadzi również brama dla kibiców od strony ul. Kanałowej. W sektorze B znajduje się rzeźba Kazimierza Deyny, zaprojektowana przez miejscowego artystę Sławomira Kuśnierza. Figura jest jednym z pięciu etapów miejskiego szlaku Legenda Deyny, realizowanego przez Wydział Promocji Urzędu Miasta Starogard Gdański. Cały szlak dostępny jest w aplikacji traseo.

Sławnym sportowcem z Kociewia jest Bogdan Wenta – piłkarz ręczny i trener reprezentacji w piłce ręcznej oraz Andrzej Grubba, najwybitniejszy zawodnik w historii polskiego tenisa stołowego. Wyprowadził polski tenis ze świetlicy na turnieje rangi światowej! Andrzej Grubba urodził się we wsi kociewskiej Brzeźno Wielkie, miejscu z jakże bogatą historią.

Brzeźno – osada wczesnośredniowieczna i ślady Krzyżaków

Co ciekawe znaleziska archeologiczne wykazują, że Brzeźno należy do najstarszych osad tej ziemi. Jego początki przypadają na 200 lat p.n.e. Nad rzeką Wierzyca znajduje się grodzisko, które jest reliktem po wczesnośredniowiecznej, słowiańskiej budowli obronnej, datowanej na VII – XI w. W 1248 roku Krzyżacy zniszczyli wieś, a dalsze jej losy były związane z Klasztorem Cystersów w Oliwie i Zamkiem w Gniewie.

• Odległość Starogard Gdański – Brzeźno Wielkie przez Rywałd to około 10 km.
• Starogard Gdański od Zamku krzyżackiego w Gniewie dzieli dystans 32 km.
• Starogard Gdański – Klasztor Cystersów w Oliwie około 65 – 70 km, w zależności od trasy wyznaczanie-trasy.pl.
• Starogard Gdański – Gdańsk autostradą A1 to odległość 56 km.

Starogard Gdański ma doskonałe połączenia kolejowe. Pociąg PKP Starogard Gdański – Gdańsk Główny pokonuje trasę w 45 – 50 minut wg rozkładu.

Atrakcji jest wiele i jeden weekend z pewnością nie wystarczyć na poznanie tak interesującego miejsca, jakim jest Starogard Gdański. Ruszaj na Kociewie!